پرسشنامه اوتیسم بزرگسال

طیف اوتیسم، نوعی اختلال نورولوژیکی است که در سال‌های اولیه رشد در کودکی ظاهر می‌شود. بیماران مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) در توانایی هایی در زمینه رفتار های اجتماعی و مهارت های ارتباطی مشکلاتی را دارند. این عدم توانایی که ریشه آن در مغز افراد اوتیستیک است مانع یادگیری نحوه ارتباط و تعامل اجتماعی با دیگران است. اما ممکن است که بیماری اوتیسم در کودکی تشخیص داده نشود و فرد مبتلا به طیف اوتیسم ممکن است تا سنین بزرگسالی بدون تشخیص باقی بماند. در ادامه قصد داریم با اختلال طیف اوتیسم در بزرگسالان بیشتر آشنا شده و به بررسی تست اوتیسم بزرگسال در تشخیص اوتیسم بزرگسالان بپردازیم.

اوتیسم در بزرگسالان چیست؟

همانطور که گفته شد اگر اوتیسم در کودکی به تشخیص نرسد، میتواند تا بزرگسالی بدون تشخیص باقی بماند. افراد بزرگسال مبتلا به طیف اوتیسم در برقراری روابط با اطرافیان مشکل داشته و احساس انزوای اجتماعی دارند. بزرگسالان اوتیستیک اغلب در کودکی مشکلات ذهنی را تجربه کرده‌اند اما با بالاتر رفتن سن متوجه وجود علائم اوتیسم در خود می‌شوند. لازم به ذکر است با انجام تست اوتیسم بزرگسال میتوان به تشخیص و درمان زود هنگام کمک کرد.

آیا امکان تشخیص اختلال طیف اوتیسم در بزرگسالان وجود دارد؟

به طور قطع این امکان وجود دارد که اختلال طیف اوتیسم در بزرگسالان تشخیص داده شود. مراکز کنترل بیماری (CDC)، در بیانیه ای اعلام داشت:

اوتیسم در تمام سنین، قومیت‌ها، نژادها و طبقات اجتماعی-اقتصادی پدید می‌آید. معمولا اوتیسم با تمایل به رفتارهای تکرار شونده و مشکلات در مهارت‌های ارتباطی-اجتماعی می‌شناسند. اوتیسم خفیف احتمال بیشتری دارد که تا بزرگسالی بدون تشخیص بماند، ولی در موارد شدیدتر در همان دوسال اول زندگی قابل تشخیص است.

با توجه به این که در چند سال اخیر میزان آگاهی از اختلال طیف اوتیسم به میزان قابل توجهی در سطح جهانی افزایش یافته است، باعث شده است تشخیص این اختلال سریع‌تر و راحت‌تر باشد. این امر باعث می‌شود با مداخله های زود هنگام این افراد وضعیت بهتری پیدا کنند.

انواع تست اوتیسم در بزرگسال در تشخیص اوتیسم بزرگسالان چیست؟

امروزه تست اوتیسم بزرگسال و یا کودکان به صورت آزمایشگاهی، یعنی به صورت آزمایشات خون یا عکس برداری از مغز وجود ندارد. تست اوتیسم بزرگسال موجود بر اساس بررسی رفتارها و تاریخچه پزشکی افراد صورت می‌گیرد. بر این اساس، انواع مختلف پرسشنامه اوتیسم برای افراد بزرگسال را می توان به صورت زیر دسته بندی نمود:

1.  تست اوتیسم بزرگسال ADI-R :

یکی از تست های دقیق و همه جانبه در تشخیص اختلال اوتیسم تست ADI-R است. این تست  در سال 1989 میلادی برای تشخیص اوتیسم ساخته شد که بعد از بازبینی هایی مجددا ویرایش شد. این تست با 93 سوال به حدود 90 دقیقه زمان نیاز دارد.

تست ADI-R یا همان The Autism Diagnostic Interview-Revised  یک تست پر کاربرد و استاندارد است و ممکن است باتوجه به نظر متخصص به همراه یک تست دیگر استفاده شود که معمولا با تست ADOS همراه می شود.  نحوه انجام این تست در کودکان به این صورت است که مصاحبه کننده ای که دوره دیده و مهارت کافی دارد بدون نیاز به حضور کودک، با والدین و یا مراقبان کودک مصاحبه می‌کند. تست مذکور عموما برای کودکان چهار ساله تشخیصی دقیق به همراه دارد اما در کودکان در سنین کمتر نیز استفاده می‌شود . همچنین برای تشخیص اوتیسم در بزرگسالان نیز کاربرد دارد.

2. تست اوتیسم بزرگسال ADOS:

این تست در سال 2000 با نام ADOS که مخفف نام Autism Diagnostic Observation Schedule است منتشر شد. این تست برای تشخیص اوتیسم بکار می‌رود که توسط متخصص دوره دیده اجرا می‌شود. همچنین این تست بر اساس مشاهده مستقیم کودک در شرایط خاص اجرا می‌شود. این تست برای افرادی که ناتوانی کلامی دارند پیوست جداگانه ای دارد نسبت به افراد با توانایی بیانی خوب.

در تست ADOS متخصص به دنبال این است که رفتار فرد آزمودنی را در مواجه با مشکلات پیرامون مشاهده نماید. در این آزمون سناریو هایی در موقعیت های مختلف مانند: مکالمه، درخواست کمک و ... طراحی می‌شود . والدین نباید به کودک کمک کنند و تا زمانیکه آزمونگر رفتار و پاسخ او را مستقلا در مواجه با چالش ها نبیند سناریو را تکرار می‌کند. به صورت کلی، این تست در تلاش برای برسی ارزیابی قابلیت های کودک در حل مسئله بدون دخالت دیگران است.

3. تست اوتیسم بزرگسال AQ :

پرسشنامه اوتیسم بزرگسالان که تحت عنوان مقیاس اوتیسم بزرگسالان (AQ) نیز شناخته می‌شود، در سال ۲۰۰۱ میلادی توسط سایمون بارون کوهن ( استاد دانشگاه کمبریج) و همکارانش  طراحی شد.  این پرسشنامه شامل ۵۰ سوال بوده که به صورت چهار گزینه‌ای (قطعاً موافقم، کمی موافقم، کمی مخالفم، قطعاً مخالفم) طراحی شده اند و برای افراد ۱۶ سال به بالا مناسب است. تست اوتیسم بزگسال به عنوان معیاری برای ارزیابی صفات و ویژگی‌های اوتیسم در افراد بزرگسال عمل می کند. در پژوهشی که بر روی این پرسشنامه انجام شد مشخص افراد عادی نمره ای معادل 16.4 می‌گیرند و حدود 80 درصد از افراد مبتلا به اوتیسم و طیف آن نمره ای برابر یا بالاتر از 32 کسب می‌کنند . این پرسشنامه گرچه توانایی شناسایی صفات اوتیسم را دارد اما ملاکی قطعی برای تشخیص گذاری نیست، زیرا افرادی که نمره بالاتر از 32 هم دریافت کرده بودند ممکن بود مشکلی در زندگی روزمره نداشته باشند. به طور کلی پر استفاده ترین تست اوتیسم بزرگسال در حال حاضر همین پرسشنامه است.

علائم واضح اوتیسم در بزرگسالان

پیش‌تر اشاره کردیم که بارزترین نشانه اوتیسم در بزرگسالی و حتی در کودکی عدم توانایی در برقراری رابطه اجتماعی و اختلال درفکر و مشکلات ذهنی است. به طور خاص اوتیسم در بزرگسالان باعث می‌شود فرد نتواند همدلی را در روابط اجتماعی با دیگران تجربه کند و در صحبت کردن با دیگران ضعیف باشد. این علائم در تست اوتیسم بزرگسال مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

عمده نشانگان اوتیسم بزرگسال که تست اوتیسم بزرگسال آن‌ها را می‌سنجد شامل موارد ذیل است:

1. اختلال در فهم اشاره های اجتماعی و درک زبان بدن:

اوتیسم در بزرگسالی موجب بروز اختلال در یکپارچگی احساسی می‌شود. به طوری که فرد در درک بوها، صداها و یا زبان اشاره مشکل دارد. همچنین مواد موجود در تست اوتیسم بزرگسال سعی در شناسایی این موارد دارد. همچنین بزرگسالان مبتلا به اوتیسم به درستی قادر به دریافت اطلاعات زبان بدن افراد دیگر نیستند و همین امر باعث می‌شود رفتار های مناسبی به محرک‌ها نداشته باشند. این موارد افراد مبتلا به اوتیسم را با سختی‌هایی روبرو خواهد کرد.

2. مشکل در تنظیم احساسات:

افراد مبتلا به اوتیسم کنترلی بر هیجانات و احساسات خود ندارند و نمی‌توانند هیجاناتی از قبیل خشم، غم یا شادی را کنترل کنند. این مشکل باعث می‌شود عواطف نامناسب با موقعیت‌ها داشته باشند. همین امر سبب میشود کودکان دارای اختلال اوتیسم در بزرگسالی روابط خوب و موفقی با دیگران نداشته و قادر به مدیریت ارتباطات اجتماعی نباشند. تست اوتیسم بزرگسال با پرسش مواردی به دنبال یافتن نوعی عدم تنظیم هیجانی در افراد است.

3. اختلالات زبانی و مشکل در تکلم:

یکی ازمواردی که در تست اوتیسم بزرگسال به عنوان علامت اوتیسم افراد را سنجش میکند، مشکلات زبانی است. بزرگسالان اوتیستیک به دلیل ناتوانی مغزی در پردازش تفکرات نمی‌توانند به درستی صحبت کنند و یک گفتگو را ادامه دهند. به همین دلیل قادر نیستند به دیگران پاسخ مناسبی در گفتگو ها بدهند.

4. محدودیت در دوست یابی:

وجود مشکلاتی از قبیل بروز رفتار های کلیشه ای و تکرار شونده، مشکل در تکلم و همچنین ناتوانی در کنترل هیجانات در بزرگسالان دارای اختلال اوتیسم سبب می‌شود روابط آنها بسیار محدود و کم شود. این مورد درباره ازدواج افراد دارای اختلال اوتیسم نیز رابطه معکوس بین اوتیسم و ازدواج را تایید می‌کند. به این معنا که اغلب افراد مبتلا به اوتیسم ازدواج موفقی را تجربه نمی‌کنند. در تست اوتیسم بزرگسال پارامترهایی برای سنجش رفتار های کلیشه ای و دایره محدود روابط اجتماعی موجود است.

آیا علائم اوتیسم در زنان و مردان با هم تفاوت دارد؟

با توجه این موضوع که صفاتی از قبیل منفعل بودن، انزواطلبی و افسردگی در دختران بیشتر دیده می‌شود گویا در بین مردم قابل قبول تر است. همین امر سبب شده تا صفات اوتیسم در دختران نسبت به پسران دیرتر تشخیص داده شود. اما به طور کلی نشانه های اوتیسم در بزرگسالی ارتباطی با جنسیت ندارد و از نظر علائم موارد مشابهی در هر دو جنس وجود دارد.

زندگی یک بزرگسال مبتلا به اوتیسم

با توجه به توضیحات مطرح شده درباره صفات اوتیسم دریافتیم که این افراد نمی‌توانند ارتباط خوبی با دیگران برقرار کنند. پس لازم است مراقبان و اطرافیان افراد مبتلا به اوتیسم همکاری و صبوری لازم را داشته باشند. بعد از گرفتن تشخیص اوتیسم از طریق تست اوتیسم بزرگسال و نظرات روان‌پزشک، همراهان افراد مبتلا به اوتیسم باید آموزش ببینند که با مبتلایان به اوتیسم چطور برخورد کنند. بزرگسالان مبتلا به اوتیسم توانایی ارتباط چشمی، تکلم صحیح و همدلی را ندارد و معمولا در زندگی تنها زندگی می‌کنند و دوستان محدودی دارند. اطرافیان این افراد باید با صبوری و حوصله با آنها برخورد کرده و انتظارات معقولی از ایشان داشته باشند.

درمان اوتیسم در بزرگسالان بعد از تشخیص توسط تست اوتیسم بزرگسال

هدف از درمان بزرگسالان مبتلا به اوتیسم که امروزه متداول می‌باشد، این است که با کاهش علائم اوتیسم و حمایت از پیشرفت و یادگیری، توانایی عملکرد فرد را به تقویت کنند.

درمان های اوتیسم گسترده هستند و با توجه به شدت بیماری متفاوت هستند. روان‌پزشک با درنظر گرفتن نتایج تست اوتیسم بزرگسال و نیاز فرد به درمان، نوع درمان انتخابی فرد را مشخص می‌کند. یکی از راه های تشخیص میزان ابتلای افراد به اوتیسم گرفتن تست اوتیسم بزرگسال است که درباره آنها صحبت کردیم. معمولا تیم‌های روان‌پزشکی برای اتخاذ روش‌ها و استراتژی‌های درمانی تشکیل می‌شوند تا بهترین نوع درمان مورد ارزیابی قرار گیرد.

آموزش رفتارها و روش های ارتباطی به افراد مبتلا به اوتیسم

بیشتر رفتار‌هایی که در تست اوتیسم بزرگسال سنجش می‌شود، مربوط به مشکلات زبانی و رفتاری، مشکلات اجتماعی و ارتباطی و علائم مرتبط با اختلال طیف اوتیسم بزرگسالان است. درمان های موثر در این حیطه بر روی کاهش رفتار های مشکل ساز و یادگیری مهارت های جدید متمرکز است. روش‌های دیگر عموما جنبه آموزشی دارند به این شکل که به فرد بیمار آموزش داده می‌شود چگونه در موقعیت های اجتماعی عمل کند و یا با دیگران ارتباط موفق داشته باشد. یکی از روش های مهم در این حیطه تجزیه و تحلیل رفتار است که به بزرگسالان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند مهارت های جدید را یاد بگیرند و از طریق سیستم انگیزشی مبتنی بر پاداش در موقعیت های مختلف رفتارهای صحیح را تعمیم دهند.

• درمان های گروهی:

نتایج تست اوتیسم بزرگسال و تشخیص متخصصین ممکن است نمراتی را نشان دهند که می توان درمان های گروهی را نیز اعمال کرد. این درمان ها شامل برنامه هایی گروهی بوده که شامل تیمی از متخصصان برای مدیریت رفتار های افراد مبتلا به اوتیسم برای بهبود بخشیدن به مهارت های اجتماعی، رفتاری و ارتباطی در این افراد است.

• روش های درمانی خانوادگی

درصورتی که نمرات تست اوتیسم بزرگسال در افراد مبتلا به اوتیسم شدت کمتری را نشان دهد و به نظر متخصصین ممکن است کل، یا بخشی از درمان در خانه انجام گیرد. افراد خانواده با دریافت آموزش های لازم می‌توانند بیمار را در بهبود کیفیت تعاملات اجتماعی ارتقا بخشند.

• دارو های تاثیر گذار برای اوتیسم

بهبود و درمان اختلال اوتیسم در بزرگسالان با دارو عملا ممکن نیست. اما در مواردی که تست اوتیسم بزرگسال به همراه تایید متخصصین روانپزشکی مشخص کند می‌توان از دارو برای کنترل نشانه های اوتیسم استفاده کرد. استفاده از دارو های در حیطه های مختلف نشانگان اوتیسم موثر است. مثلا فردی که مبتلا به اوتیسم است و در تکلم مشکل دارد می‌تواند دارو های مرتبط با مشکلات گفتاری دریافت کند . همچنین دارو های ضد افسردگی برای درمان منفعل بودن و اضطراب افراد اوتیستیک بکار می‌رود. داروهای ضد روان‌پریشی نیز گاها برا درمان مشکلات شدید رفتاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

• سایر روش های درمان اوتیسم در بزرگسالی

روش های دیگری برای درمان افراد مبتلا به اوتیسم بزرگسالان وجود دارد که با توجه به نتایج تست اوتیسم بزرگسال و همچنین نیاز فرد مبتلا و نظر متخصص بکار گرفته می شود. به عنوان مثال: انجام "فیزیوتراپی" برای بهبود کیفیت حرکت و تعادل، "گفتار درمانی" برای بهبود بخشیدن به مهارت های کلامی و ارتباطی و یا "کاردرمانی" برای آموزش فعالیت های زندگی روزمره استفاده می‌شود.

• رعایت موارد بهداشتی، پزشکی و روانی

مبتلایان به اختلال اوتیسم بزرگسال ممکن است مشکلات پزشکی مانند اختلالات خواب، مشکلات معده، صرع و غیره داشته باشد. در این موارد باید از روانپزشک مرتبط خواسته شود نحوه مدیریت این مشکلات را به همراهان بیاموزد.