حافظه کاری به نگهداری موقت اطلاعاتی اشاره دارد که به تازگی به حواس رسیده یا از حافظه بلند مدت بازیابی شده است. در حالی که بازنماییهای درونی محرکهای خارجی تمایل طبیعی به زوال در طول زمان یا با تداخل دارند، میتوان آنها را از طریق عمل استراتژیهای تمرین حافظه «در ذهن» نگه داشت و میتواند تحت عملیاتهای مختلفی قرار گیرد که اطلاعات را در خدمت رفتار مداوم دستکاری میکند.
یک بحث اساسی در مورد مبنای عصبی حافظه فعال برای اطلاعات زبانی این است که آیا این حافظه به تنهایی توسط یک سیستم مغزی اختصاصی پشتیبانی میشود یا اینکه از همان مدار عصبی که زیربنای پردازش زبان اولیه است بیرون میآید. در حالی که پاسخ به این سوال همچنان موضوع بحث است، تحقیقات اخیر علوم اعصاب شناختی نشان میدهد که حافظه فعال کلامی را میتوان به عنوان یک انطباق عملکردی از بسترهای عصبی مرکزی که ادراک، درک و تولید گفتار را قادر میسازد در نظر گرفت. امروز میخواهیم در مورد حافظه کاری کلامی صحبت کنیم که به شدت با مشکلات تحصیلی مرتبط است.
تعریف حافظه کاری کلامی
حافظه کاری کلامی یک مبنای شناختی دارای ظرفیت محدود بوده که مسئولیت نگهداری موقت داده های در دسترس را به منظور پردازش بر عهده دارد. حافظه کاری کلامی در استدلال و هدایت تصمیم گیری ها و رفتار دارای اهمیت بسیاری است. حافظه کاری عمدتا به شکل مترادف با حافظه کوتاه مدت مورد بررسی قرار می گیرد، اما بعضی از نظریه پردازان این دو حالت از حافظه را از یکدیگر متفاوت در نظر گرفته و معتقدند که حافظه کاری کلامی مجوز دستکاری داده های ذخیره شده را صادر می کند، در شرایطی که حافظه کوتاه مدت را فقط برای ذخیره سازی کوتاه مدت داده ها می دانند. حافظه کاری کلامی به عنوان یک مبحث تئوری، محوری در روانشناسی شناختی، روانشناسی عصبی و علوم اعصاب مطرح است.
حافظه کاری کلامی موتور جستجوی ذهن است. حافظه کاری کلامی، یک نوع کارکرد شناختی به حساب آمده که وظیفه نگهداری اطلاعات لحظه ای، دستکاری و به کارگیری آن ها درتفکر را دارد. شیوه ای است که فرد مواردی که با آن ها مواجه می شود را به قسمت هایی از مغز که قادر به اقدام است، محول می کند. به این ترتیب، حافظه کاری کلامی، به منظور متمرکز ماندن بر روی یک عمل، ممانعت از حواس پرتی و به روز آوری اطلاعات و آگاه کردن فرد در ارتباط با آنچه که در اطراف روی می دهد ضروری است.
مثالی از حافظه کاری کلامی
به طور مثال: یک کودک با بهره گیری از حافظه کاری کلامی خود است که می تواند دستور پخت غذای مورد علاقه ی خود را مرحله به مرحله به یاد بیاورد. کودکانی که در مهارت های حافظه ی کاری کلامی دارای اشکال هستند، عمدتا در به یادآوری شیوه کاری معلمان، به یاد آوری مقررات یک بازی، یا انجام مسئولیت های دیگری که شامل فراخوانی داده های با اهمیت است، مشاهده می شود. بهره گیری از حافظه کاری کلامی به صورت پیوسته در زندگی روزمره به فرد برای کارآمدی و تاثیر در دانشگاه، حرفه و اجتماع یاری می رساند.
تحقیقات بیانگر این است که تمرین های زود هنگام فکری، اجرایی و شیوه های یادگیری در طولانی مدت موجب بهبود عملکرد تحصیلی می شود. آموزش مهارت های فکری به جای دانشگاه در مهد کودک، افزایش عملکرد در ریاضیات و خواندن در مقطع راهنمایی و بالاتر را در پی خواهد داشت. به بیان دیگر، برای بهبود عملکرد کودک در ریاضیات و شیوه های خواندن، بایستی در سنین ابتدایی و مهد کودک زمان بیشتری را برای آموزش مهارت های تفکر صرف کرد.
تحصیل و حافظه کاری کلامی
حافظه کاری کلامی احتمالا در نحوه تفکر بیشترین اهمیت و در عملکرد تحصیلی نقش موثری دارد. حافظه کاری کلامی در درک آنچه که فرد می خواند، درک هجاها و پاسخ دادن به مسئله های ریاضی کلمه ای، نقش حائز اهمیتی را ایفا می کند. در بیشتر کودکانی که در قسمت های گوناگون ریاضی دارای اشکال هستند، حافظه ی کاری دیداری دچار آسیب شده است.
- خواندن:
- حافظه کاری کلامی به منظور یادگیری نحوه رمزگشایی کلمات با اهمیت است.
- ، هنگامی که خردسال سعی می کند تا بخش های مهم یک داستان را به خاطر آورد، به وی کمک خواهد کرد.
- هنگامی که فرد مبحثی را می خواند، لغاتی را که پیشتر آموخته است به یاد بیاورد.
- ریاضی:
- حافظه کاری کلامی به خردسال در حل مسائل چند قسمتی و پیشبرد هر کدام از مراحل انجام کار یاری می رساند.
- به منظور یادآوری مناسب ترین راه حل برای مسئله های با اهمیت در نظر گرفته می شود.
- به خردسال در یادآوری و به کارگیری روش های حل مسئله یاری می رساند.
- نوشتن:
- حافظه کاری کلامی جهت نگهداری ایده های متنوع در ذهن و یادداشت آنها حائز اهمیت است.
- خردسال را در یادآوری گرامر، شیوه پاراگراف بندی و استفاده از روش های گوناگون نگارش راهنمایی میکند.
بهبود ترفندهای حافظه کاری کلامی
ایده ها و راهکارهایی برای کمک به خردسالان در بهبود مهارت های حافظه کاری کلامی عبارتند از:
- تا حد امکان دستورالعمل ها ساده شوند. احتمال بسیاری وجود دارد تا خردسال شما، ترفندهای کوتاه، ساده، و واضح را یاد بگیرد. به طور مثال: بگویید« زمانی که این دو صفحه از تکلیف ریاضی را به اتمام رساندی می توانی تلویزیون تماشا کنی» پرواضح تر و ساده تر از این است که بگویید «زمانی که مشق شب را انجام دادی قادر به تماشای تلویزیون خواهی بود».
- به کارگیری یادآورهای دیداری از جمله: نقشه ها، عکس ها و تصاویر رنگی از توالی رخدادها. این یادآورهای دیداری امکان دارد در افزایش حافظه کاری کلامی موثر باشند. از لباس خواب خردسالتان، مسواک و خمیر دندان، شستن دست و صورتش، لیف حمام و رفتن به رخت خواب عکس تهیه کنید، این کار امکان دارد در به یاد سپاری و یادآوری توالی مراحل رفتن به رخت خواب از تعویض لباس و مسواک زدن و شستن صورت و بعد خواب کمک شایانی کند.
- مشوق کودک خود برای درخواست کمک از دیگران باشید. .به خردسالتان تأکید نمائید که یاری خواستن از معلم در تکرار دستورالعمل یا امانت گرفتن دفترچه یادداشت از همکلاسی کار عقلانی است. این داستان را در خانه با کودک تمرین نمائید (نقش بازی) تا خردسال شما زمانی که با چنین وضعیتی مواجه می گردد احساس راحتی داشته باشد.
- تمرین مهارت های حافظه کاری کلامی، از جمله: گوش دادن و خواندن، به خردسال خود برای دوباره خوانی با توجه به آهنگ و ریتمی که می شنود کمک نمائید.
حافظه ی کاری کلامی و کارکردهای اجرایی
حافظه کاری کلامی بخش سازنده و اساسی عمده نظریه های کارکردهای اجرایی است. حافظه کاری یک ظرفیت جهت حفظ اطلاعات و به کارگیری آن ها در زمان انجام کار تعریف شده است. حافظه کاری کلامی برای خردسالانی که سعی دارند مسائل ریاضی را حل کنند در شرایطی که به یادآوری اعدادی که گوش داده اند ، فکر کردن در مورد آنچه که مسئله ی ریاضی درخواست کرده و استفاده از اطلاعات ذخیره شده در ذهن در عملیات ریاضی، نیاز خواهند داشت، بسیار موثر خواهد بود. در ارتباط با بزرگسالان، تصور نمائید به آشپزخانه برای برداشتن چیزی می روید، در یخچال را باز کرده و خیره به یخچال نگاه می کنید اما به یاد نمی آورید چه می خواستید. در چنین وضعیت هایی می توان نقش حافظه کاری کلامی را مشاهده کرد.
حافظه کاری کلامی از نقش بسزایی در ظرفیت توجه مداوم برخوردار است. از این رو، در حال حاضر بخش اساسی در تعریف اختلال بیش فعالی- کمبود توجه در نظر گرفته می شود. علاوه بر این حافظه کاری کلامی در کارکردهای اجرایی نقش مهمی را ایفا می کند، بخش اصلی در برنامه ریزی و حفظ توجه (توجه مداوم) و سعی در رسیدن به اهداف است. حافظه کاری کلامی، در نقش یک کارکرد اجرایی، مضاف بر این برای پیگیری دستورالعمل های چند مرحله ای ظرفیت خاصی دارد.
خردسالی که قصد دارد به مدرسه برود، بایستی کوله پشتی را بردارد، لباس فرم مدرسه را بپوشد، پیش از رفتن به مدرسه ناهار بخورد، کتاب های مختص آن روز را در کیف بگذارد، امکان دارد یک یا دو مورد از اقداماتی که بایستی انجام دهد را فراموش نماید، در این شرایط است که حافظه کاری کلامی خود را به چالش می کشد تا مراحل و دستورالعمل هایی که بایستی انجام دهد را به یاد بیاورد. ارزیابی حافظه کاری کلامی کارکردهای اجرایی، شامل درک ظرفیت پیگیری مهارت های چند مرحله ای و به کارگیری تجربیات از پیش ذخیره شده در حافظه برای انجام امور روزمره است.
یک جدول جامع برای شما که کنجکاوید!
در جدول زیر نمونه هایی از شیوه کار حافظه کاری و اینکه بخه چه نحوی کمبود حافظه در سطوح سنی گوناگون، زندگی روزمره را با اختلال مواجه می کند آمده است:
سن | حافظه کاری بسیار اهمیت دارد برای … | معیارهایی که حافظه کاری نیازمند تمرین است |
پیش دبستانی | آموختن الفبا • تمرکز بر روی دستورالعمل های کوتاه همچون “بیا دندان های خود را مسواک بزن” • اختصاص مدت زمانی برای کامل کردن فعالیت های مستقل (وابسته به خود) همچون پازل | در مواردی که آموختن حروف الفبا یا اعداد بی میل به نظر می آید یا قادر به آموختن آن نیست. • به مدت طولانی قادر به تمرکز نیست و نمی تواند دستورالعمل ها را درک نماید • عدم مهارت در از فعالیتی به فعالیت دیگر رفتن |
آموزش ابتدایی | خواندن و درک مطلب (مفهومی خواندن) • محاسبه ذهنی • تعامل و پاسخگویی متناسب در فعالیت هایی که به همکاری نیاز دارند. همچون بازی کردن در زمین مدرسه | می خواند و رمز گشایی می کند ، اما قادر به درک مفهوم نیست و یا جزئیات آنچه را که خوانده است را به یاد نمی آورد • مشکلاتی در به خاطر سپاری فرمول های ریاضی اختلالاتی برای شرکت در فعالیت های گروهی (به طور مثال در انتظار نوبت ماندن)؛ دوست می شود اما نمی تواند دوستی هایش را حفظ کند |
آموزش راهنمایی | • تکالیف را به صورت مستقل انجام می دهد • برنامه ریزی و جمع بندی برای انجام فعالیت ها • حل مسائل ریاضی که چند مرحله ای هستند، به ویژه مسائل گفتاری • عضویت در تیم های ورزشی | تکالیف شب را بدون نظارت والدین آغاز نمی کند و یا ادامه نمی دهد کیف خود را آماده کرده اما اقلام ضروری برای فعالیت را فراموش می کند • مسائل راخوانده است، اما نمی تواند آن را به قسمت های قابل فهم تقسیم نماید • در رعایت قوانین بازی به عنوان بازیکن تیم اشکال دارد |
دبیرستان | •اخذ گواهینامه رانندگی- رانندگی صحیح • درک قوانین اجتماعی، پاسخ به خواسته ها در محیط اجتماعی • نوشتن مقالات، گزارش ها | • مشکلاتی در درک روابط فضایی، خواندن و پیگیری قواعد رانندگی • قطع کردن حرف دیگران، بیش از اندازه حرف زدن، گوش ندادن به دیگران • مقالات و گزارش ها کوتاه، درهم و برهم و آشفته است |
دانشگاه | • تمرکز بر روی یک مکالمه و پیگیری آن • برنامه ریزی کردن و عمل به آن. از جمله مطالعه برای یک امتحان موفقیت آمیز • مشارکت در فعالیت های گروهی مدرسه و اجتماع | تغییر ناگهانی موضوعات، موجب شکل گیری نظرات نامربوط می شود. • به تاخیر انداختن، تلاش می کند شب پیش از امتحان، خود را برای آزمون آماده کند • گوش ندادن یا عدم و مشارکت در فعالیت های گروهی • خواب رفتن یا بیرون رفتن در طول ارائه ی مقاله |
بزرگسالان | • به موقع حاضر شدن در محیط کار •تعریف یک خط پایان برای کارهای خود • اولویت بندی فعالیت های متعدد • اداره کردن درگیری های خانوادگی | • دیر سر کار حاضر شدن اغلب به زمانبندی لازم برای کار اهمیت نمی دهد • اشکالاتی در تقسیم یک پروژه به بخش های قابل کنترل • اغلب رفتار اخلاقی و پسندیده را با همسر و فرزندان خود ندارد |
سالمندان | • مشارکت فعال در بحث های گروهی • توانمندی در انجام آنچه که برنامه ریزی کرده است • سازماندهی مواد و فعالیت های خود • مدیریت تراکنش های مهم مالی | • فراموشی • سردرگمی • از دست دادن دنباله یک مبحث در گفتگو • وسایل را جای اشتباه گذاشتن همچون لیوان، تلفن همراه، کلید و … |
جمع بندی
حافظه کاری کلامی شامل توانایی به خاطر سپردن چیزی و انجام یک فعالیت با استفاده از این حافظه است. این مهارت به ما اجازه می دهد تا اطلاعات را در ذهن خود نگه داریم تا بتوانیم از آن برای یادگیری، استدلال یا تولید نتیجه استفاده کنیم. برای مثال، خاموش کردن تلویزیون در حالی که به یاد داشته باشید قبل از ترک خانه در سفر، کت، کلید و کیف خود را جمع کنید. در مدرسه، حافظه کاری کلامی در یادداشت برداری، پیروی از دستورالعمل های چند مرحله ای و انجام محاسبات ریاضی در ذهن شما بسیار مهم است. حافظه کاری شامل ذخیره موقت اطلاعات و استفاده از آن اطلاعات در حل مسئله، فعالیت های حرکتی و خودکنترلی است. حافظه کاری کلامی نقش مهمی در درک مطلب و برای کودکان کوچکتر در رشد مهارت های رمزگشایی برای ایجاد روان خواندن ایفا می کند. این معیاری است از ظرفیت افراد برای نگه داشتن اطلاعات در ذهن با هدف تکمیل یک کار و به آنها کمک می کند تا قوانین موجود در یک بازی یا کار را به خاطر بسپارند. افراد اغلب از استراتژی های تمرینی مانند تکرار چیزها برای تقویت مهارت های استراتژی حافظه خود استفاده می کنند.