آشنایی با رشته رزمی موی تای

تمرینات مکمل ورزش موی تای

تمرینات موی تای غالبا در باشگاه موی تای یا باشگاه ام ام ای انجام می‌شود. یادگیری تفریحی این ورزش در قالب یک یا دو جلسه کلاس هفتگی امکان‌پذیر است؛ در حالی که یادگیری حرفه‌ای این ورزش رزمی سخت و خشن، نیاز به تمرینات فشرده، مداوم، و شدید به صورت 5 تا 7 روز در هفته دارد. چنانچه قصد فعالیت جدی در رشته موی تای را دارید، بسیار مهم است که آمادگی جسمانی خود را افزایش داده و وضعیت بدنی قوی داشته باشید. شما می‌توانید قبل از شروع ورزش موی تای به صورت حرفه‌ای، یا حین یادگیری این ورزش، از تمرینات مکمل برای بهبود توان بدنی استفاده کنید. تمرینات مکمل موی تای را می‌توان در چند گروه زیر دسته‌بندی کرد:

گرم کردن

گرم کردن را می‌توان جز جدایی ناپذیر تمامی ورزش‌ها دانست. به منظور جلوگیری از آسیب حین انجام حرکات ورزشی در هر رشته، بسیار مهم است که در ابتدا با استفاده از حرکات کششی و هوازی، بدن را گرم کرد. ورزش مویتای نیز از این قاعده مستثنی نیست و ورزشکاران این رشته قبل از شروع تمرینات موی تای، مجموعه‌ای از حرکات را برای گرم کردن عضلات و آماده‌سازی آن‌ها برای انجام تمرینات فشرده و سنگین انجام می‌دهند. تمرینات کششی، انعظاف‌پذیری بدن را افزایش داده و در نتیجه باعث کاهش ریسک آسیب به ماهیچه‌ها می‌شوند. 

تمرین با بالشتک

استفاده از بالشتک‌های تمرینی از بخش‌های تمرینات موای تای است. در تمرین با بالشتک، دو یار تمرینی وجود دارد که یکی از آن‌ها یک جفت بالشتک را نگه می‌دارد و طرف دیگر به آن ضربه می‌زند. این کار به فرد کمک می‌کند تا تکنیک‌های صحیح ضربه زدن را یاد بگیرد و در مبارزات واقعی به درست عمل کند. به عبارت دیگر در این نوع تمرین، سناریوهای مختلفی از مبارزات واقعی شبیه‌سازی می‌شود، چرا که یار تمرینی، بالشتک‌ها را حرکت داده و در وضعیت‌های گوناگون قرار می‌دهد تا ضربه‌زننده بتواند ضربات مختلف مشت، لگد، آرنج، یا زانو را روی آن پیاده کند. به منظور شبیه‌سازی دقیق‌تر، فرد ضربه‌زننده باید از دستکش و باند دست استفاده کند.

مبارزات تمرینی

پس از تمرین با بالشتک که گام نخست برای یادگیری درست حرکات است، نوبت به مبارزات تمرینی می‌رسد. در این مبارزات دو یار تمرینی شروع به مبارزه در یک وضعیت کنترل‌شده می‌کنند و با این کار شرایطی مشابه یک مبارزه واقعی را شبیه‌سازی می‌کنند. هدف از این مبارزات، سنجش مهارت و تکنیک‌های حمله و دفاع است، نه یک مبارزه خشن، به همین خاطر از ضربات با قدرت کمتر استفاده می‌شود. به منظور حفظ ایمنی، استفاده از دستکش، محافظ ساق پا، محافظ لثه، و کاپ محافظ در این نوع مبارزات ضروری است.

تمرینات آمادگی جسمانی

مراحل قبل تمرینات قبل از شروع ورزش موی تای در قالب مبارزه حرفه‌ای است، اما علاوه بر این موارد، تمرینات مکمل ورزش موی تای نیز وجود دارد که به افزایش توان جسمی بدن کمک می‌کند. در این ورزش رزمی مشابه هر ورزش دیگری، فیتنس و تناسب اندام یک فاکتور مهم و ضروری است، به همین خاطر حرکات ورزشی سبک هیت HIIT، از بهترین تمرینات آمادگی جسمانی در رشته موی تای است. حرکاتی مانند شنا، اسکوات، مشت و لگدهای متناوب، طناب زدن، و حرکات مشابه دیگر به شما کمک می‌کند تا آمادگی بدن خود را افزایش دهید و در موای تای موفق‌تر عمل کنید. 

دویدن

از دیگر تمرینات مهم برای ورزشکاران حرفه‌ای موی تای، دویدن روزانه است. دویدن را می‌توان مادر تمام ورزش‌ها دانست، چرا که با درگیر کردن تمامی عضلات بدن و همچنین افزایش ظرفیت ریه، کمک زیادی به بهبود آمادگی جسمانی می‌کند و بنیه و استقامت بدن را برای مسابقات طولانی افزایش می‌دهد.

تمرینات تقویت ساق پا

از دیگر تمرینات مکمل ورزش موی تای، می‌توان به تمرینات تقویت ساق پا اشاره کرد. مبارزان موی تای به ساق پای قوی و مقاوم نسبت به درد نیاز دارند. دلیل این موضوع این است که ضربات پا نقش بسیار مهمی در این رشته رزمی ایفا می‌کنند و به همین خاطر، تقویت ساق پا، یک ضرورت برای تبدیل شدن به یک مبارز موی تای قوی است. مبارزان در گذشته‌های دور از لگد زدن به ساقه درختان تنومند برای تقویت ساق پا استفاده می‌کردند. امروزه، روش‌های ملایم‌تری مانند استفاده از کیسه بوکس یا مبارزه بدون گارد ساق پا وجود دارد که به مرور زمان به تقویت ساق کمک می‌کند.

روش‌های پیروزی در مبارزه موی تای

برنده مبارزه موی تای فردی است که رقیب خود را از مسابقه خارج کند. با توجه به این موضوع روش‌های پیروزی در مبارزه موی تای شامل 3 حالت است:

• ناک اوت (ضربه فنی): چنانچه یکی از مبارزان حریف خود را ناک اوت (ضربه فنی) کند، بلافاصله به عنوان برنده بازی اعلام خواهد شد. ضربه فنی به حالتی اشاره دارد که حریف دیگر توان ادامه مبارزه را ندارد.
• ناک اوت تکنیکی (ضربه فنی تکنیکی): ناک اوت تکنیکی که اصطلاحا TKO نامیده‌ می‌شود، مشابه مبارزات بوکس است و زمانی اتفاق می‌افتد که داور وسط مبارزه تشخیص دهد طرف مقابل قادر به ادامه مبارزه نیست. 
• شمارش امتیاز: گاهی شرایطی پیش می‌آید که هیچ یک از مبارزان نمی‌تواند حریف خود را از پای در بیاورد. در این حالت مبارزه تا راند آخر ادامه پیدا می‌کند و در پایان مسابقه، داوران به شمارش امتیاز دو طرف می‌پردازند. بازیکنی که امتیاز بالاتری داشته باشد برنده است. در شرایطی که هر امتیاز هر دو مبارز برابر باشد، داوران قرعه‌کشی می‌کنند و برنده قرعه‌کشی به عنوان برنده نهایی مبارزه اعلام می‌شود. 
  

مزایای ورزش موی تای

ورزش موی تای مشابه تمام ورزش‌ها فواید زیادی برای بدن دارد، گرچه به دلیل ماهیت رزمی، در مقایسه با ورزش‌ها دیگر، مزیت‌های بیشتری نیز دارد. تعدادی از مهم‌ترین مزایای ورزش موی تای عبارتند از:

دفاع شخصی

ورزش موی تای یک ورزش مفید و مؤثر برای دفاع شخصی است که از دو تکنیک حمله و دفاع تشکیل شده است. با یادگیری این رشته رزمی شما می‌توانید در برابر آسیب‌ها یا حملات فیزیکی احتمالی مقاوم شوید. استفاده از ضربات زانو، آرنج، مشت، و لگد به شما کمک می‌کند تا برای دفاع شخصی آماده باشید. یادگیری این ورزش رزمی برای همه افراد، مخصوصا زنان و کودکان مناسب است.

تناسب اندام و کالری سوزی

موی تای را می‌توان یکی از بهترین ورزش‌ها برای کالری سوزی دانست. هر جلسه تمرین در این رشته ورزشی، 1 تا 2 ساعت زمان می‌برد و شامل گرم کردن، کار با کیسه بوکس، و مبارزات تمرینی می‌باشد. 2 ساعت تمرین موی تای می‌تواند باعث سوزاندن 1000 کالری شود که فرصتی عالی برای کاهش وزن و تناسب اندام است. 

تقویت قوای ذهنی و جسمی

تمرینات این ورزش سخت و سنگین است و به همین دلیل، محدودیت‌های جسمی و ذهنی فرد را به چالش می‌کشد. این چالش‌ها نه تنها به بهبود قوای بدنی کمک می‌کند، بلکه باعث ایجاد استقامت ذهنی در ورزشکاران می‌شود. بهبود قوای ذهنی نه فقط در ورزش، بلکه در زندگی روزمره نیز به شما کمک می‎‌کند تا در برابر سختی‌ها و مشکلات قوی‌تر عمل کنید.

افزایش اعتماد به نفس

رشد و پیشرفت در هر زمینه‌ای باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شود. افرادی که صورت منظم ورزش موی تای را انجام می‌دهند، به مرور در این ورزش پیشرفت می‌کنند و اعتماد به نفس آن‌ها افزایش می‌یابد. 

یادگیری آسان

یادگیری ورزش موی تای بر خلاف بسیاری از ورزش‌های رزمی آسان است. دلیل این موضوع این است که بر خلاف بسیاری از هنرهای رزمی، حرکات در این ورزش با هدف سرگرمی طراحی نشده‌اند. از این رو حرکات فانتزی و پیچیده در این ورزش وجود ندارد و حرکات کاملا ساده و دقیق هستند. 

معایب و خطرات موی تای

به طور کلی تمام ورزش‌ها سراسر مزیت و فایده هستند، گرچه انجام نادرست حرکات یا عدم رعایت احتیاط و نکات ایمنی، می‌تواند منجر به بروز آسیب‌ جسمی شود که در بعضی موارد جبران‌ناپذیر است. ورزش موی تای نیز به عنوان یکی از سخت‌ترین و خشن‌ترین ورزش‌های رزمی دنیا، می‌تواند خطرات و آسیب‌های جدی به دنبال داشته باشد. مشابه بیشتر ورزش‌ها، در موی تای نیز آسیب‌دیدگی در افراد مبتدی بیشتر از افراد آماتور و حرفه‌ایست. البته این بدین معنا نیست که افراد حرفه‌ای آسیب کمتری می‌بینند، چرا که در مبارزات حرفه‌ای میزان آسیب نیز جدی‌تر و شدیدتر است.

رایج‌ترین آسیب در این ورزش، آسیب بافت نرم است که 80%-90% کل آسیب‌ها را به خود اختصاص می‌دهد. این آسیب در اثر ضربه به بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌شود. آسیب رایج بعدی، پیچ‌خوردگی یا کشیدگی است که غالبا در میان افراد مبتدی و آماتور دیده می‌شود. گرم کردن صحیح و اصولی پیش از شروع تمرینات موی تای، می‌تواند تا حد زیادی مانع از بروز این آسیب شود. آسیب شایع بعدی، شکستگی است که غالبا در مبارزان آماتور و حرفه‌ای دیده می‌شود، چرا که ورزشکاران این سطح درگیر مبارزات تمرینی یا مسابقات خواهند بود. شایع‌ترین محل‌های شکستگی شامل بینی، مچ دست، متاکارپال و دنده‌ها می‌باشد. 

تفسیر امتیازگیری در ورزش موی تای

همانطور که در بخش قبل گفته شد، در شرایطی که هیچ‌یک از مبارزان نتواند حریف خود را ضربه فنی کند، مبارزه تا انتها ادامه پیدا کرده و نوبت به شمارش امتیازها می‌رسد. در این حالت برنده بر اساس سیستم امتیازدهی مشخص می‌شود و برنده مبارزه فردی است که آسیب بیشتری به حریف خود وارد کند. در مبارزات موی تای، کیفیت ضربات از کمیت آن مهم‌تر است، به همین خاطر مبارز تهاجمی‌تر لزوما برنده نیست، بلکه مبارزی برنده مسابقه است که بتواند ضربات مؤثر بیشتری به حریف خود وارد کند.

سیستم امتیازگیری در ورزش موی تای نسبتاً ساده است و برنده نهایی بر اساس تعداد برد در راندها مشخص می‌شود. برنده هر راند مبارزه، ۱۰ امتیاز می‌گیرد و بازنده بسته به عملکرد، ۹، ۸ یا ۷ امتیاز کسب خواهد کرد. ممکن است شرایطی پیش بیاید که داوران تشخیص دهند هر دو مبارز در یک سطح هستند و هر دو ۱۰ امتیاز کسب کنند.

• راند ۱۰:۹ به این معناست که یک مبارز به عنوان برنده راند تلقی می‌شود.
• راند ۱۰:۸ یعنی یک مبارز به عنوان برنده واضح راند تلقی می‌شود.
• راند ۱۰:۷ زمانی است که یک مبارز به عنوان برنده واضح راند تلقی شده، حریف وی روی زمین افتاده و داور وسط در حال شمارش معکوس زمان برای برخاستن ورزشکار مقابل است.

اگر داور در طول راند به یکی از مبارز‌ان اخطار دهد، ورزشکار خاطی یک امتیاز را از دست خواهد داد. در پایان 5 راند، امتیاز دو مبارز محاسبه می‌شود و فردی که امتیاز بالاتری کسب کرده باشد، برنده رقابت است.

افراد مشهور در ورزش موی تای

ورزش موی تای به دلیل دارا بودن پیشینه طولانی، تا کنون افراد زیادی را به خود جذب کرده که بسیاری از آنان به بزرگان این رشته ورزشی تبدیل شدند. تعدادی از افراد مشهور در ورزش موی تای عبارتند از:

• بواکاو

بواکاو یکی از مشهورترین مبارزان موی تای است و توانسته با کسب عناوین قهرمانی متعدد، باعث محبوبیت هرچه بیشتر این ورزش رزمی جذاب شود. 

• رامون دکرز

رامون دکرز را می‌توان بهترین مبارز موی تای غیر تایلندی دانست. وی تا کنون توانسته عناوین قهرمانی زیادی کسب کند و حتی موفق به دریافت جایزه از سمت خانواده سلطنتی تایلند شده است. 

• سامارت

سامارت یک مبارز تایلندی است که بسیاری از مردم این کشور او را بهترین مبارز این رشته می‌دانند. شهرت سامارت در حدی است که می‌توان او را محمد علی کلی مویتای دانست!

• سانچای

سانچای یکی دیگر از مبارزان مشهور مویتای است که مبارزات دیدنی و تماشایی دارد، چرا که به سبکی هیجان‌انگیز و متفاوت مبارزه می‌کند. دلیل مشهوریت سانچای، شکست دادن حریفانی است که چندین کلاس وزنی از او بالاتر بوده‌اند.

در ایران نیز قهرمانان زیادی در ورزش موی تای فعالیت دارند و تا کنون توانسته‌اند عناوین قهرمانی زیادی را از آن خود کنند. از برجسته‌ترین قهرمانان موی تای ایران می‌توان به امیر رنجدار، مهدی قلی زاده، حسن علی محمدی، محمد پورفرج، علی بنی اسد، مصطفی پورفرج، مجید هاشم بیگی، و حسین کرمی اشاره کرد.

جمع‌بندی

موی تای یا موای تای یکی از قدیمی‌ترین و خشن‌ترین شاخه‌های ورزش‌های رزمی است که از کشور تایلند نشأت گرفته و امروزه در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد. این رشته ورزشی به واسطه تمرینات سخت و سنگین، بر روی قوای بدنی، توان ذهنی و استقامت تاثیر به سزایی می‌گذارد. به علاوه، موی تای یک هنر رزمی مناسب و مؤثر برای دفاع شخصی است، که علاوه بر آقایان، می‌تواند توسط کودکان و بانوان مورد استفاده قرار گیرد.