تست طرحواره یانگ به‌عنوان یکی از مهمترین ابزارهای ارزیابی در زمینه تحلیل شخصیت و تله‌های زندگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. مفهوم طرحواره در مباحث روانشناسی به الگوهایی از باورها، ارزش‌ها و تصورات ذهنی یک فرد اشاره داشته که تمامی رفتارها، واکنش‌ها و تصمیم‌گیری‌های او در طول زندگی را تحت تاثیر قرار می دهد. با توجه به تأثیر گسترده و مقاومت بسیار زیاد چنین الگوهای تکرارشونده در برابر تغییرات لازم است که هر چه سریع‌تر برای اصلاح و بهبود آنها اقدام شود. طرحوارهها یا تله‌های زندگی برای رشد و تحول شخصی افراد با کمک ابزارهایی قدرتمند همچون تست طرحواره یانگ اندازه‌گیری می‌شوند.
در این مقاله قصد داریم تا اطلاعاتی را در خصوص ویژگی‌های این تست و نحوه استفاده از آن برای درک و شناخت عمیق افراد در حوزه‌های مختلف برای ما خوانندگان عزیز و محترم به اشتراک بگذاریم؛ جهت ورود به دنیای شخصیت‌شناسی و تحلیل انواع طرحواره با ما تا پایان این متن همراه باشید.
تست طرحواره یانگ چیست؟
تست طرحواره یانگ از جمله ابزارهای معتبر و قدرتمند علم روانشناسی در زمینه تحلیل شخصیت بوده که به‌منظور اندازه‌گیری و شناخت عمیق طرحوارهها و باورهای فردی انسان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تست بر اساس درک این مفهوم بنا شده است که انگیزه‌ها و باورهای مختلف در ذهن هر یک از افراد جامعه باعث شکل‌گیری رفتارها و تصمیمات آنها در موقعیت‌های مختلف می‌شود. به بیان دیگر، تست یانگ یا به‌اصطلاح تست تله‌های زندگی به‌عنوان یکی از معتبرترین روش‌های علمی برای مطالعه و درک شخصیت، طرحوارههای ناسازگار را بر حسب تجربیات ناخوشایند و منفی افراد در سنین کودکی شناسایی می‌کند.
در حال حاضر، نسخه‌هایی متعددی از این آزمون موجود بوده که محبوبیت تست 90 سوالی در مقایسه با سایر نسخه‌ها بیشتر است. سوالات تست یانگ بر مبنای اعتقادات، ارزش‌ها، تجربیات شخصی فرد طراحی شده‌اند و در نهایت، طرحوارههای اساسی شخصیت آزمون‌دهنده را با توجه به مجموع امتیازات او به تصویر می‌کشد. مشاوران و روان‌شناسان نیز از تست طرحواره یانگ به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای بهره‌گیری از تفاوت‌ها و توانمندی شخصیتی افراد استفاده می‌کنند.
تاریخچه آزمون طرحواره یانگ
روانشناس و روان‌درمانگر مشهور آمریکایی به نام جفری یانگ در سال 1994 میلادی از تئوری خود راجع به طرحوارهها یا تله‌های شخصیتی رونمایی کرد. محوریت تئوری یانگ بر پایه مفهوم طرحوارههای ناسازگار اولیه ناشی از تجربیات ناخوشایند دوران کودکی افراد بنا شده است. این روانشناس آمریکایی بعد از پرداختن به مباحث «طرحواره درمانی» در تحقیقات خود تصمیم گرفت که پرسش‌نامه‌ای را نیز برای ارزیابی طرحواره تدوین کند. بنابراین، تست طرحواره یانگ از جمله اختراعات او در سال 1998 میلادی است که سوالاتش بر اساس تله‌های شخصیتی افراد طراحی شده است.
از دیدگاه جفری یانگ، طرحواره به الگویی مشخص از رفتارهای تکرارشونده در طول زندگی اشاره دارد و تأثیراتش بر رفتار و تصمیم‌گیری‌های افراد غیرقابل‌انکار است. آزمون طرحواره یانگ در طول زمان به‌تدریج توسط پژوهشگران و روان‌شناسان مختلف توسعه پیدا کرده است؛ به‌طوری که هم اکنون نسخه‌های متفاوتی از آن برای مطالعه شخصیت انسان‌ها موجود است. نسخه اولیه این تست از 205 سوال برای اندازه‌گیری 16 نوع طرحواره ناسازگار تشکیل شده است. در سومین نسخه ویرایش شده آزمون یانگ نیز، از 90 سوال برای اندازه‌گیری 18 الگوهای ذهنی ناسازگار استفاده شده است.
مفهوم طرحوارههای ناسازگار اولیه در آزمون یانگ
به آن دسته از طرحواره‌هایی که باعث ایجاد مشکلات روان‌شناختی برای افراد می‌شوند، طرحوارههای ناسازگار اولیه گفته می‌شود. مفهوم طرحوارههای ناسازگار اولیه در تست طرحواره یانگ به الگوهای ویرانگر، ثابت و تکرارشونده‌ای اشاره دارد که از زمان رشد کودک به‌تدریج در ذهن و باور او شکل می‌گیرند. تجربیات منفی و آسیب‌زای دوران کودکی به‌ویژه در محیط خانواده باعث تداوم و ماندگاری این نوع از الگوهای ذهنی درازمدت خواهد شد. طرحوارهها به دلیل قدرت و انرژِی بسیار زیاد خود در برابر تغییرات مقاوم هستند؛ بااین‌وجود، باز هم از طریق شیوه‌های مختلف می‌توان برای تغییر آنها اقدام نمود. سرنوشت و زندگی تمام انسان‌ها به باورهای عمیق و مستحکم آنها از خود و جهان هستی در طول زندگی بستگی دارد.
ویژگی‌های تست طرحواره یانگ چیست؟
شکل‌گرفتن طرحوارهها بر اساس تجربیات منفی و آسیب‌زا در طول زندگی به‌مرور دید اشخاص به دنیای اطرافشان را تغییر می‌دهد. به بیان دیگر، بسیاری از حقایق زندگی به دلیل وجود همین طرحوارهها از نگاه شخص پنهان مانده و با کمک تست طرحواره یانگ می‌توان آنها را شناسایی و کشف کرد. یکی از مهمترین موضوعات قابل‌توجه در مباحث تحلیل شخصیت علم روانشناسی به ویژگی‌های آزمون طرحواره یانگ مربوط می‌شود. این ویژگی‌ها به‌عنوان مهمترین اجزای تشکیل‌دهنده این تست در نحوه درک عمیق شخصیت افراد جامعه و پیش‌بینی رفتارهای آنها در شرایط مختلف نقش بسزایی دارند. برخی از مهمترین ویژگی‌های آزمون یانگ در ادامه به‌صورت موارد مطرح شده در جدول زیر معرفی شده‌اند:
جدول شماره 1: ویژگی‌های آزمون طرحواره یانگ
ردیف | ویژگی‌ها | توضیحات |
1 | ساختار متعادل | تست طرحواره یانگ از ساختاری متعادل برای اندازه‌گیری ابعاد مختلف شخصیت انسان بر حسب نیازهای تحلیل شخصیت برخوردار است. |
2 | انعطاف‌پذیری | نتایج این آزمون با توجه به شرایط خاص هر یک از افراد آزمون‌دهنده به صورتی انعطاف‌پذیر تفسیر می‌شوند. |
3 | ادغام با تکنولوژی | نسخه جدید تست یانگ جهت دسترسی راحت‌تر افراد با کمک ابزارهای آنلاین قابل‌اجرا بوده و نتایج آن نیز بر اساس الگوریتم‌هایی مشخص تفسیر و ارائه می‌شوند. |
4 | منطبق با استانداردهای علمی | آزمون طرحواره یانگ به‌منظور تطابق با استانداردهای علمی جهان از نظر دقت و اعتبار، به‌صورت دائمی به‌روزرسانی می‌شود. |
5 | مبتنی بر تئوری عمیق | تفسیر نتایج این آزمون جهت تحلیل شخصیت افراد و نقش طرحوارهها در آن بر مبنای نظریه‌های عمیق علمی صورت می‌گیرد. |
شاید برایتان جالب باشد که بدانید؛ بلندترین نسخه آزمون یانگ از 232 سوال برای شناسایی 18 الگوی ذهنی ناسازگار (طرحواره) تشکیل شده است.
مهمترین اهداف آزمون طرحواره یانگ
با توجه به توضیحاتی که درباره تست طرحواره یانگ بیان شده است؛ مهمترین اهداف این مدل از آزمون شخصیت را می‌توان برای شکل‌گیری یک شخصیت قوی و سالم در موارد زیر خلاصه نمود:
- شناخت طرحوارهها و اقدام برای درمان آنها
- شناسایی سبک‌های مقابله‌ای در مسیر رفع نیازهای عاطفی
- تغییر الگوهای رفتاری و احساسی بر اساس تله‌های شخصیتی شناسایی شده
- آموزش برای رفع نیازهای عاطفی خود به شیوه‌ای درست و اصولی
- آموزش نحوه مقابله با استرس و فشار روانی حاصل از آن در صورت برآورده‌نشدن نیازها
- و …
بررسی کاربرد و مزایای تست طرحواره یانگ
تست طرحواره یانگ به عنوان یک ابزار تحلیلی قدرتمند و کارآمد در بسیاری از حوزه‌های مختلف زندگی شخصی و حرفه‌ای همچون روانشناسی، مشاوره برای انتخاب همسر و شغل، مدیریت و توسعه فردی، استدلال منطقی برای شیوه تفکر و … مورد استفاده قرار می‌گیرد این تست در تشخیص نقاط قوت و ضعف شخصیت افراد و همچنین بهبود روابط حرفه‌ای آنها در مواجه با موقعیت‌های مختلف نقش مؤثری داشته و همچون یک ابزار ارزشمند برای بهبود کیفیت زندگی افراد به کار گرفته می‌شود برخی از مهمترین مزایا و کاربرد آزمون طرحواره یانگ را می‌توان به‌صورت موارد مطرح شده در قسمت ذیل بیان نمود:
خودشناسی و بررسی الگوهای ناکارآمد زندگی:
افراد با کمک آزمون معتبر طرحواره یانگ به درک عمیق‌تری از شخصیت درونی خود دست پیدا می‌کنند. این شناخت اولیه باعث عبور راحت‌تر از چالش‌ها و مسائل شخصی پیش روی زندگی می‌شود.
ارتقای روابط اجتماعی و حرفه‌ای:
افراد با درک طرحوارههای دیگران از طریق تست طرحواره یانگ قادر هستند که برای دستیابی به بهترین روش‌های برقراری ارتباط در محیط‌های اجتماعی و حرفه‌ای اقدام نمایند.
تعیین نقاط قوت و ضعف:
افراد با تحلیل طرحوارههای شخصیتی در مسیر شناسایی پتانسیل‌ها و ضعف‌های خود گام برمی‌دارند و روش‌های بهتری را نیز برای بهره‌وری از نقاط قوت و بهبود ضعف‌ها ارائه می‌دهند.
مدیریت رفتارها و انتخاب‌ها:
تست طرحواره یانگ از دیدگاه مدیریتی باعث بهبود رفتار و تصمیم‌گیری‌های رهبر یک تیم خواهد شد. این رهبر یا مدیر با همراهی اعضای تیم خود می‌تواند به بهره‌وری بیشتری در حوزه فعالیتی مورد نظر دست پیدا کند.
مشاوره روانشناسی:
این تست همچون یک ابزار تحلیلی معتبر و قدرتمند برای انجام مشاوره‌های فردی یا خانوادگی در زمینه‌های مختلف اشتغال، تحصیل، ازدواج و … مورد استفاده مشاورین و متخصصین روانشناسی قرار می‌گیرد.
توسعه شخصی و حرفه‌ای:
یکی دیگر از مهمترین مزیت‌های تست طرحواره یانگ را می‌توان به بهبود مهارت‌های مدیریتی و تعاملی افراد در محیط‌های کاری یا زندگی شخصی آنها نسبت داد. افراد با تغییر و تقویت الگوهای رفتاری و باورهای فردی خود با کمک آزمون طرحواره یانگ می‌توانند به توسعه حرفه‌ای و شخصی بیشتری در طول زندگی دست پیدا کنند.
معایب و محدودیت‌های آزمون طرحواره یانگ
از آنجایی که زندگی افراد به شدت تحت‌تأثیر طرحوارههای ذهنی آنها قرار دارد؛ در صورت عدم شناسایی و درمان به‌موقع آنها ممکن است که رفتارهای مشکل‌سازی برای فرد به وجود آید. تست طرحواره یانگ علی‌رغم مزایای بی‌شماری که از آن برخوردار است؛ معایب و محدودیت‌هایی را نیز با خود به همراه دارد که احتمال تأثیرگذاری آنها در نحوه استفاده و تفسیر نتایج تست موردنظر دور از انتظار نخواهد بود. در ادامه، برخی از مهمترین محدودیت‌ها و معایب آزمون یانگ مورد بررسی قرار گرفته‌اند:
- محدودیت در اندازه‌گیری تغییرات زمانی
- محدودیت در اندازه‌گیری تمام جنبه‌ها و نیازهای شخصیتی انسان
- اعتماد بیش از حد افراد آزمون‌دهنده به نتایج تست به عنوان حقایق ثابت شخصیتی
- متغیر بودن نتایج آزمون تحت‌تأثیر محیط و شرایط انجام تست
- و …
انواع طرحوارهها در تست یانگ
عدم توجه به رفع نیازهای عاطفی و تجارب منفی افراد در دوره کودکی از مهمترین عوامل مؤثر در ایجاد طرحوارهها هستند. نیازهای عاطفی دوره کودکی به مواردی همچون احساس امنیت و دلبستگی ایمن، خودمختاری و آگاهی نسبی از هویت، آزادی بیان احساسات، استقلال، محدودیت‌های امن و متناسب با سن افراد مربوط می‌شود. در تئوری طرحواره یانگ، از پنج حوزه اصلی برای شناسایی نیازهای عاطفی ارضا نشده و آسیب‌های دوران کودکی استفاده شده که هر یک از آنها شامل انواع مختلفی از الگوهای ذهنی ناسازگار هستند. ویژگی و مشخصات طرحوارههای 18 گانه یا تله‌های شخصیتی تست طرحواره یانگ در 5 حوزه اصلی به شرح موارد ذیل مورد بررسی قرار گرفته‌اند:
حوزه 1: طرد و جدایی (Disconnection and rejection)
این حوزه در تست طرحواره یانگ شامل الگوهای ذهنی ناسازگاری است که برقراری روابط اجتماعی سالم و سازنده را برای افراد دشوار می‌سازد. در جدول زیر، با ویژگی و مشخصات 5 طرحواره حوزه طرد و جدایی بیشتر آشنا خواهید شد:
جدول شماره 2: طرحوارههای حوزه طرد و جدایی در آزمون یانگ
ردیف | طرحواره | ویژگی و مشخصات |
1 | رهاشدگی و بی‌ثباتی (Abandonment/instability) | – ترس از تنها ماندن و احساس رهاشدگی از سوی دیگران با مرگ یا ترک – غیر قابل پیش‌بینی بودن دیگران و ناپایداری عاطفی آنها – کاهش اعتمادبه‌نفس و تصور دائمی رابطه‌ای کوتاه و روبه‌پایان – عدم توانایی در برقراری ارتباطات مؤثر و پایدار – عدم برخورداری از حمایت عاطفی و عشق کافی – احساس پریشانی در بحث‌های خیلی ساده |
2 | بی اعتمادی و بدرفتاری (Mistrust/abuse) | – احساس ناامنی و بی‌اعتمادی در اغلب اوقات – نگرانی بابت سوءاستفاده، خیانت و یا آسیب‌دیدن عمدی از طرف دیگران – عدم اجازه برای نزدیک‌شدن جهت برقراری روابط عاطفی – سختی خروج از روابط همراه با خشونت و تهدید – تصور بی‌عدالتی در رسیدگی به حق آنها |
3 | محرومیت هیجانی (Emotional deprivation) | – تصور عدم توجه و درک‌شدن از طرف دیگران – عدم ورود به روابط عاشقانه و یا داشتن روابطی کوتاه‌مدت – محرومیت حمایت، همدلی و همراهی – برآورده‌نشدن نیازهایشان به دلیل عدم دریافت حمایت عاطفی کافی از دیگران |
4 | نقص و شرم (Defectiveness/shame) | – احساس بی‌ارزشی و طردشدن از سوی دیگران – بد یا حقیر پنداشتن خود در جنبه‌های مهم زندگی – بروز چهره غیرواقعی و ترس نمایان‌شدن واقعیت شخصیتشان – حساس به انتقاد، سرزنش و مقایسه‌شدن – احساس شرم در برابر نقص‌های عمومی و خصوصی |
5 | انزوای اجتماعی و بیگانگی (Social Isolation/ alienation) | – احساس اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی – خودداری از ورود به جمع‌های دوستانه و یا کاری – عدم بروز مهارت‌های اجتماعی – ترجیح به فعالیت در مشاغلی با حداقل تعامل – احساس جداشدگی از جامعه و متفاوت‌بودن با دیگران |
حوزه 2: خودمختاری و عملکرد مختل (Impaired autonomy and performance)
دومین حوزه تست طرحواره یانگ متشکل از الگوهای ذهنی ناسازگاری است که باعث اختلال در نحوه عملکرد مستقل افراد می‌شوند. ویژگی‌ها و مشخصات 4 نوع طرحواره استفاده شده در حوزه خودمختاری در جدول زیر ارائه شده است:
جدول شماره 3: طرحوارههای حوزه خودمختاری و عملکرد مختل در آزمون یانگ
ردیف | طرحواره | ویژگی و مشخصات |
1 | وابستگی و بی‌کفایتی (Dependence/incompetence) | – عدم توانایی دفاع از خود و انجام مسئولیت‌های روزمره – نیازمند کمک و حمایت دیگران – عدم توجه به پیش‌بینی‌ها و قضاوت‌ها – عدم پیشبرد امور شخصی به فردی بالغ – دائماً در حال تغییر نظر – عدم‌اطمینان به تصمیم‌های خود |
2 | آسیب‌پذیری در برابر ضرر و بیماری (Vulnerability to harm or illness) | – ترس غیرعادی از رخداد یک فاجعه در هر لحظه – احساس آسیب‌پذیری دائمی در برابر بیماری و یا بروز اتفاقاتی نظیر حمله مجرمان، سقوط هواپیما، زلزله یا سقوط آسانسور – درگیر اعتیاد شدن به خاطر اضطراب درونی بیش از حد – بروز حملات پانیک و تشدید اضطراب آنها |
3 | آمیختگی و خود تحول نیافته (Enmeshment/underdeveloped self) | – وابستگی عاطفی بیش از حد به افراد نزدیک (اغلب یکی از والدین یا هر دو) – از دست دادن فردیت و موجودیت اجتماعی خود – احساس از دست دادن هویت خود – فراموشی نیازها و علایق به دلیل احساس یکی‌شدن – عدم توانایی پنهان‌کردن مسائل و احساس خیانت و گناه بابت انجام کاری – عدم توانایی در مستقل شدن از خانواده – احساس پوچی و سردرگمی – مورد سوال قرار دادن وجود انسان – شادی و ادامه زندگی در گرو حمایت یکدیگر |
4 | شکست (Failure) | – جدی نگرفتن مسائل و احمق پنداشتن خود – محکوم کردن خود به شکست حتمی – ترس عدم توانایی کافی و فرار از انجام کارهای سخت – احساس عقب‌ماندگی نسبت به همسالان و رقیبان خود در مدرسه، محیط کار یا رقابت‌های ورزشی |
حوزه 3: محدودیت یا مرزهای مختل (Impaired limits)
حوزه مرزهای مختل در تست طرحواره یانگ به الگوهای ذهنی ناسازگاری اختصاص دارد که باعث خود انضباطی غیرمعقول و عدم رعایت حد و مرزها توسط افراد می‌شوند. ویژگی‌ها و مشخصات 2 نوع طرحواره استفاده شده در حوزه خودمختاری به‌صورت جدول زیر ارائه شده است:
جدول شماره 4: طرحوارههای حوزه مرزهای مختل در آزمون یانگ
ردیف | طرحواره | ویژگی‌ها و مشخصات |
1 | استحقاق و بزرگ‌منشی (Entitlement/grandiosity) | – پافشاری در برتری نسبت به دیگران و تعلق حق و حقوقی خاص – دور زدن قوانین برای رسیدن به خواسته‌ها در زمان و مکان دلخواه فارغ از واقع‌بینانه یا قابل‌دستیابی بودن آنها – تلاش بر شکل‌گیری روابطی بر پایه تسلط بر دیگران و بی‌احترامی به آنها – عدم پایبندی به اصول تعاملات اجتماعی – رقابت بیش از حد با دیگران در برخی از مواقع |
2 | خویشتن‌داری یا خود انضباطی (Insufficient self-control/self-discipline) | – برخورداری از عملکردهای ناگهانی و بر پایه هیجان – مشکل خودکنترلی و عدم تحمل شکست‌ها در مسیر دستیابی به اهداف – عدم تمرکز طولانی‌مدت به دلیل که داشتن ذهنی ناآرام – عدم سازگاری با افراد قانونمند – درگیر انواع اعتیادها در بیشتر مواقع – اجتناب از ابراز احساسات – اجتناب از درد، تعارض یا قبول مسئولیت به قیمت از دست دادن رضایت شخصی، تعهد یا انسجام شخصیتی |
حوزه 4: هدایت‌شدن به وسیله دیگران
این حوزه در تست طرحواره یانگ شامل طرحواره‌هایی است که رفع نیازهای دیگران در مقایسه با نیازهای خود اولویت دارد. طرحوارههای مورد استفاده در حوزه هدایت‌شدن از ویژگی‌ها و مشخصاتی مطابق جدول زیر برخوردار هستند:
جدول شماره 5: طرحوارههای حوزه هدایت‌شدن توسط دیگران در آزمون یانگ
ردیف | طرحواره | ویژگی و مشخصات |
1 | اطاعت (Subjugation) | – خشنود کردن اطرافیان حتی غریبه‌ها بدون قصد ریاکاری – مهربان بودن – عدم بیان نظرات به دلیل بی‌اهمیت پنداشتن آنها و ناراحت شدن دیگران – دشواری مستقل عمل‌کردن حتی در کارهای کوچک – تسلیم‌شدن در برابر دیگران و اطاعت بیش از حد – غیر اهمیت پنداشتن نیازها، نظرات و احساساتشان برای دیگران – بروز عصبانیت، رفتارهای پرخاشگرانه و از دست دادن کنترل روی احساسات – احتمال مصرف مواد مخدر و اعتیادآور |
2 | ایثار (Self-sacrifice) | – فراموش‌کردن نیازهای خود و در اولویت قرار دادن نیاز دیگران – شنونده‌ای خوب برای دیگران و گوینده‌ای کم‌حرف برای بیان مشکلات خود – قوی، مسئولیت‌پذیر و حمایتگر – تمرکز بیش از حد روی رفع نیازهای دیگران برای جلب رضایت آنها – اجتناب از خودخواهی و ناراحت کردن دیگران به دلیل احساس شرم و گناه |
3 | تایید طلبی و پذیرش جویی (Approval-seeking) | – تلاش برای دوست داشته شدن حتی از طرف افراد غریبه – خودداری از بیان نظرات به دلیل مورد تأیید دیگران بودن – بیان نظر مخالف در برخی از مواقع برای آزمودن میزان ارزش خود از نگاه دیگران – اصرار بیش از حد روی دریافت تأیید، توجه و شناخته‌شدن از سوی دیگران – وابستگی اعتمادبه‌نفس آنها به عکس‌العمل و نظرات دیگران به جای اتکا به ارزش‌های فردی، – اصرار بی‌اندازه بر ظاهر، موفقیت، پول‌دار بودن و مورد تأیید اجتماع قرار گرفتن |
حوزه 5: هوشیاری افراطی و بازداری (Over Vigilance and inhibition)
پنجمین حوزه تست طرحواره یانگ شامل طرحواره‌هایی است که از شکست‌خوردن و یا ارتکاب اشتباه توسط افراد به دلیل هوشیاری بیش از اندازه آنها جلوگیری کرده و به علایق و احساسات نیز بی توجه است. ویژگی‌ها و مشخصات 4 طرحواره حوزه هوشیاری افراطی و بازداری در جدول زیر ارائه شده است:
جدول شماره 6: طرحوارههای حوزه هوشیاری افراطی و بازداری در آزمون یانگ
ردیف | طرحواره | ویژگی و مشخصات |
1 | بدبینی و منفی‌گرایی (Negativity/pessimism) | – بدبینی و احساس ترس نسبت به مسائل آینده – محتاط عمل نمودن – اصرار بر وقوع مشکل حتی در صورت خوب پیش رفتن موضوع – تمرکز زیاد روی جنبه‌های منفی زندگی (فقدان، مرگ، ناامیدی، درد، تعارض، عذاب وجدان، مشکلات حل نشده، اشتباهات، خیانت و …) – نادیده‌گرفتن و کم‌ارزش شمردن جنبه‌های مثبت زندگی – ترس از ورشکستگی مالی، فقدان و مورد سوءاستفاده قرار گرفتن – بزرگ‌نمایی بیش از حد نتایج منفی احتمالی – احساس شک و تردید دائمی و شکایت‌کردن از اتفاقات پیرامون خود |
2 | بازداری هیجانی (Overcontrol/emotional inhibition) | – عدم توانایی بیان احساسات و هیجانات به صورت خودجوش – عدم برخورداری از توان اظهار محبت به دیگران – ترجیح استدلال و منطق به هیجان و احساس – بازداری از برخی اعمال، احساسات یا روابط برای اجتناب از طرد شدن – بازداری از بروز خشم و تکانه‌های مثبت مثل محبت یا خوشحالی – مشکل در بیان نیازها |
3 | معیارهای سرسختانه و عیب‌جویی افراطی (Unrelenting standards/hypercriticalness) | – بالا بودن سطح انتظارات از خود – احساس کارآمدی به‌شرط داشتن فعالیت دائمی – عدم رضایت واقعی از خود – فراموش‌کردن خانواده و اطرافیان به دلیل فعالیت بیش از اندازه و غرق‌شدن در کار – توجه بیش از حد به جزئیات یا دست‌کم گرفتن عملکرد خود (کمال‌گرایی) – قوانین سخت‌گیرانه و غیرواقع‌بینانه در زندگی – درگیر شدن بیش از اندازه در کار برای دستیابی به موفقیت بیشتر |
4 | تنبیه (Punitiveness) | – تنبیه کردن خود و دیگران بابت هرگونه اشتباه و یا خطا – عدم‌پذیرش عذرخواهی دیگران – احساس شرمندگی شدید بابت خطا و اشتباه – عصبانی و بی‌قرار شدن در صورت برآورده‌نشدن انتظارات و استانداردها – ناتوان در پذیرش نقص‌های دیگران و احساس همدلی با آنها |
شیوه نمره‌گذاری و تفسیر نتایج تست طرحواره یانگ
همان‌طور که اشاره شد؛ آزمون یانگ از 18 طرحواره مختلف در 5 حوزه برای تحلیل شخصیت انسان‌ها استفاده می‌کند. افراد برای توصیف شخصیت خود در این تست باید مناسب‌ترین گزینه را برگزیند. نحوه ارزیابی و نمره‌گذاری پاسخ‌های فرد آزمون‌دهنده در تست یانگ بر اساس مقیاس لیکرت 6 درجه‌ای صورت می‌گیرد. شدت و قدرت طرحوارهها در هر یک از مقیاس‌های این تست به صورت یک طیف عددی در نظر گرفته شده است.
تفسیر نتایج تست طرحواره یانگ بسیار پیچیده و دشوار است؛ بنابراین تنها روان‌شناسان بالینی، روان‌سنجان و پژوهشگران قادر هستند که اطلاعات دقیق و کاملی از نوع طرحوارههای ناسازگار، ریشه‌های تحولی آن و همچنین احتمال بروز اختلال شخصیت برای فرد آزمون‌دهنده ارائه دهند. در این مقاله، ما نتایج آزمون طرحواره یانگ را بر اساس طیف نمرات تعیین شده برای هر مقیاس به صورت زیر تفسیر کرده‌ایم:
- نمره ۰ تا ۹: حداقل نمره آزمون به این طیف اختصاص داده شده و درصد قدرت طرحواره در آن معادل صفر خواهد بود.
- نمره ۱۰ تا ۱۹: نمره خیلی کمی بوده و درصد قدرت طرحواره در کمترین حد است. طرحواره مورد سنجش نیز در ذهن فرد شکل نگرفته است.
- نمره ۲۰ تا ۲۹: نمره نسبتاً کمی بوده و درصد قدرت طرحواره در حد خفیف است. این تله شخصیتی در برخی از مواقع به سراغ فرد می‌آید.
- نمره ۳۰ تا ۳۹: نمره متوسطی بوده و درصد قدرت طرحواره نیز در حد متوسط است. این تله باعث بروز مشکلاتی در زندگی فرد خواهد شد.
- نمره ۴۰ تا ۴۹: نمره بالایی بوده و درصد قدرت طرحواره در حد نسبتاً متوسطی است. این تله به‌احتمال زیاد، یکی از مهمترین طرحوارههای تأثیرگذار در زندگی فرد می‌باشد.
- نمره ۵۰ تا ۶۰: نمره بسیار بالایی بوده و درصد قدرت طرحواره در حد قوی است. این نمره به طور دقیق یکی از اصلی‌ترین تله‌های شخصیتی در زندگی فرد محسوب می‌شود.
جمع‌بندی
تست طرحواره یانگ یا تست تله‌های زندگی از جمله ابزارهای قدرتمندی است که با کمک نتایج آن می‌توان از زاویه‌ای متفاوت به حقایق زندگی نگاه کرد. این تست برای شناسایی و ارزیابی طرحوارههای ناسازگار دوران کودکی مورد استفاده قرار گرفته و نمره‌گذاری طرحوارههای 18 گانه آن نیز، بر اساس یک طیف عددی 6 درجه‌ای است. تفسیر دقیق نمرات بالای آزمون نیازمند دانش، مهارت و تخصص کافی در زمینه روانشناسی و شخصیت‌شناسی است.
جستجو آموزشگاه یا باشگاه در
نیکارو
درخواست کلاس در نیکارو
