شما میگویید گوجه فرنگی، من میگویم استعداد سنجی. به نظر من استعدادسنجی یک اصطلاح عام ولی در عين حال مهم است…
اليزابت مک سورلی-مدیر بازاریابی در MEGA International
وقتی توماس ادیسون يك پسر بچه بود، معلمانش به او گفتند که او آنقدر احمق است که نمیتواند چیزی یاد بگیرد. آیزاک نیوتن در مدرسه ضعیف عمل میکرد. آلبرت انیشتین قبل از 4 سالگی صحبت ميكرد و قبل از7 سالگي ميتوانست بخواند. یک سردبیر روزنامه، والت دیزنی را به دلیل نداشتن ایده خوب اخراج کرد. معلم موسیقی کاروسو به او گفت: “تو نمی توانی آواز بخوانی، اصلا صدایی نداری.”
با این حال، اكنون مي٬دانيم كه توماس ادیسون به عنوان مخترع لامپ، گرامافون و فیلم متحرک شناخته میشود. ايزاك نیوتن بیشتر برای توضیح چگونگی کار گرانش شناخته شده است. آلبرت انیشتین به دلیل نظریه نسبیت مشهور است و امروزه به عنوان پدر فیزیک مدرن شناخته میشود. والت دیزنی خالق شخصیت کارتونی میکی ماوس و بنیانگذار پارک های دیزنی لند و دیزنی ورلد است. انریکو کاروسو به عنوان بزرگترین هنرمند ضبط صدا در اوایل قرن بیستم در نظر گرفته میشود و هزاران مثال ديگر…
به راستي اين افراد چگونه آنها تا این حد موفق شدند؟ پاسخ ساده است: آنها در کودکی استعداد داشتند و مهم تر اينكه از آگاه شدند! در اين مقاله ميخواهيم در مورد استعداد سنجی و ارزيابي شناختی كه موضوعاتی نسبتا شايع ولي بسيار مهم هستند، صحبت كنيم.
استعداد سنجی و اهمیت آن
رشد کودک چیزی است که نیاز به توجه بسيار زياد والدین دارد. در دوره رشد کودک، والدین باید از یک الگوی آموزشی استفاده کنند که نه تنها بر سلامت جسمانی کودک، بلکه بر سلامت روانی کودک تاکید کند. الگوی فرزندپروری نادرست برای پتانسیل های درونی فرزندان مخرب خواهد بود. ارزیابی استعدادها يا به اصطلاح استعداد سنجی ابزارهای موثری برای شناخت توانمندی هاي افراد و مديريت آن است. در تلاش برای ارائه آموزش با توجه به استعداد کودک، می توان یک سری آزمون ها را برای تعیین گرایش های دروني کودک انجام داد. دانستن شرایط شخصیت، علایق و استعدادهای کودک برای کمک به رشد بهینه وی بسیار مفید خواهد بود. امروزه انواع مختلفی از تست های روانشناسی وجود دارد که با استفاده از آنها می توان متوجه شد که در فرزند شما چه نوع استعدادی نهفته است. استعداد سنجی كودكان
آزمون های استعدادسنجی نقش مهمی در رشد کودک دارند. با شناخت استعدادهای کودکان، متوجه خواهید شد که نقاط قوت کودک کجاست و چگونه می توان محرك های درست را به آنان ارائه کرد. آزمونهای استعداد سنجی همچنین میتواند با اجرای راهبردهای خاصی، از مشکلات یادگیری کودکان جلوگیری کند. علاوه بر این، مهمترین کارکرد آزمون های استعداد سنجی این است که مشخص کند کدام فعالیت ها و برنامه درسی برای هر کودک مناسب تر است. براي مطالعه بيشتر در مورد استعداد به لينك مقابل مراجعه نماييد.استعداد سنجی
موارد استفاده از استعداد سنجي
علاوه بر اینکه از آزمون هاي استعداد سنجی در کودکان برای شناسایی نقاط قوت و ضعفشان استفاده میشود، شرکتها و سازمان ها از آن استفاده میکنند تا مشخص کنند کدام فرد بهترین عملکرد را دارد و مناسب فرهنگ سازماني شركت براي استخدام است. در واقع مديران سازمان ها، براي استخدامهای جدید و همچنین ماندگاری كاركنان حال حاضر در شركت و بهينه كردن عملكرد آنان در بلندمدت، از آزمون های استعداد سنجی استفاده ميكنند. حتي يك فرد عادي نيز ميتواند برای شناخت و افزايش كاربری خود در زندگي روزمره و شغلي، از آزمون های استعداد سنجی استفاده كند.
انواع استعداد سنجي كدام اند؟
به طور كلی انواع مختلفی از استعداد سنجی وجود دارد كه مهم ترين آنها عبارت انداز:
ارزیابیهای رفتاری: در اين نوع ارزيابي تصویر یا الگوی دقیقی از انگیزههای اصلی افراد و در نتیجه یک بینش کلی نسبت به نیازها و رفتارهای آنها ارائه میشود. ارزیابی رفتاری یک مطالعه ساختاریافته است كه در آن با استفاده از روش های مختلف مانند مصاحبه، نظارت مستقیم، مشاهده خود و انجام پرسشنامه هايی كه فرد احساسات و رفتار خود را در آن گزارش ميكند، رفتار فرد تجزیه و تحلیل میگردد.
ارزیابیهای شناختی: يكي از روش های جديد استعداد سنجی، ارزيابی شناختی است كه شامل انواع مختلفی از آزمون های شناختی است. هر کدام از اين آزمون ها شامل پاسخ دادن به یک سری سوالات و یا انجام کارهای ساده و حتی بازی هاست. ارزيابي های شناختی برای کمک به اندازه گیری عملکردهای ذهنی مانند حافظه، ادراك ،توانایی حل مسئله و…طراحی شده اند. در ادامه در مورد اين نوع ارزيابي بيشتر صحبت خواهيم نمود.
ارزيابي شناختی و مزایای آن
ارزیابی شناختی برای تعیین توانایی های کلی تفکر و استدلال فرد، که به عنوان عملکرد ذهنی نیز شناخته میشوند، استفاده میگردد. ارزیابی شناختی می تواند حوزه های مختلفی از ظرفیت شناختی فرد را ارزیابی کند. به عنوان مثال توجه، حافظه کاری، بازداری رفتار، سرعت پردازش و … براي مطالعه و كسب اطلاعات بيشتر در مورد علوم شناختی به لينك مقابل مراجعه نماييد.علوم شناختي
ارزیابی شناختی فواید بسیاری برای افراد دارد، از جمله:
- مشخص کردن سبک های یادگیری، از جمله نقاط قوت و ضعف آن
- شناسایی یک نیاز آموزشی به خصوص
- توانایی مقایسه با یک نمونه استاندارد
- کمک به شناسایی افراد با استعداد
- هدایت یادگیری شخص با توجه به نقاط ضعف و قوت وي
- ارائه شواهد برای پشتیبانی از یک برنامه خاص
- مبتني بر شواهد تجربي و معتبر
- ارزیابی قوی و دقيق و همچنين جامع بودن
ارزیابی شناختی برای کودکان
هنگامی که نتایج آزمونهای شناختی همراه با اطلاعات پیشزمینه جامع و مصاحبههای والدین و معلم تفسیر شود، میتواند به توسعه مداخلات فردی و برنامههای یادگیری برای کودکان کمک کند.
ارزیابی شناختی کودکان به بررسی موارد زیر کمک می کند:
استعداد فکری: ارزیابی شناختی به تعیین اینکه آیا کودک میتواند به برنامههای تیزهوشان یا کلاسهای ویژه بپيوندد،کمک میکند. همچنین می تواند معلمان را در ارائه فعالیت های ترویجی در محیط کلاس راهنمایی کند.
مشکلات یا ناتوانی های یادگیری: ارزشیابی شناختی همراه با ارزشیابی آموزشی می تواند به شناسایی وجود مشکل یا اختلال یادگیری کمک کند و معلمان و والدين را آگاه كند كه خود اين مساله به تعديل انتظارات نابه جا منجر خواهد شد. از این اطلاعات می توان برای مدیریت و به حداقل رساندن تجربیات منفی در مدارس مانند نتایج ضعیف تحصیلی، فرار از مدرسه و عزت نفس پایین استفاده کرد.
ارزيابي شناختی همچنین اطلاعاتی را برای ایجاد برنامههاي مؤثر در کلاس ارائه میکند که برای رفع نیازهای خاص کودک طراحی شده است. به طور خلاصه دلایل زیادی وجود دارد که چرا فرزند شما نیازمند ارزیابی شناختی باشد. برای مثال:
برای به دست آوردن یک نمایه دقیق از عملکرد کلی ذهن یا سطح IQ
برای شناسایی نقاط قوت و ضعف شناختی كودک
برای کمک به کشف مشکلات یادگیری کودک
برای کمک به توسعه استراتژی ها و تکنیک های یادگیری مناسب و مخصوص کودک
براي مطالعه بيشتر به لينك مقابل برويد.اهميت استعداد سنجی كودكان
ارزيابي شناختی و استعداد سنجی در سازمان ها
از آنجایی که فرآیند ارزیابی شناختی از تکنیکهای بسیار پیشبینیکننده و سریع برای تکمیل استفاده میکند، مدیران سازمان ها را قادر میسازد تا به سرعت متقاضیان نامناسب را فیلتر کنند و با افرادی که بیشترین شانس موفقیت را در نقشهای آینده خود دارند، مصاحبه کنند. اندازهگیری قابلیتهای شناختی متقاضيان میتواند به استخدامکنندگان کمک کند تا افرادي با پتانسیل هاي بکر را شناسایی کنند که حتي ممکن است رزومه چشمگیری نداشته باشند، اما دارای تمام ویژگیهای مورد نظر برای پیشرفت در یک سازمان باشند. ارزيابي شناختی به ویژه هنگام مصاحبه با افراد برای موقعیتهای ابتدایی مفید است و به سازمانها کمک میکند تا پرسنل هوشمند و شایسته را در تمام سطوح سازمان، استخدام کنند.
نقش آزمون های ارزیابی شناختی نیز در ایجاد استراتژی یادگیری و توسعه سازمان بسیار مهم است. چنین آزمون هایی ضمن شناسایی نیازهای آموزشی و افراد با پتانسيل بالا، حفره های کسب و کار را شناسایی و برطرف میکنند. مدیریت استعداد بخش بسیار مهمی از هر کسب و کاری است. از این گذشته، وقتی به دنبال افرادی برای موقعیتهای خاص هستید، ترجیح میدهید فردی با استعداد و با ویژگیهای مناسب را استخدام کنید. از طریق انجام یک تست توانایی شناختی، می توان دقیقاً آنچه را که یک فرد ارائه می دهد، پیدا کرد.
چرا سازمان ها از ارزیابی شناختی و استعداد سنجی استفاده میکنند؟
برای دریافت دیدگاه واضح تر از مفهوم و درک نقش مهم ارزیابی های شناختی در تصمیم گیری در مورد روش انتخاب کارکنان، نکات ذکر شده در زیر مفید خواهد بود:
اجتناب از تصمیمات نامناسب استخدامی: ارزيابي شناختي پیش از استخدام متقاضیان را اسکن میكند و داوطلبان را نه تنها بر اساس سطح علمی و سطح استعداد آنها، بلکه بر اساس شخصیت آنها انتخاب می کند. پس از انتخاب، شرکت منابع زیادی را برای آموزش نیروی کار جدید طبق نیاز شرکت ايجاد میکند. هر استخدام نامناسبی که نتواند از پس فرآیند آموزشی برآید، زمان، منابع و انرژی شرکت را هدر خواهد داد. از این رو، ارزيابی ها شناختی، بهترین کاندیداها را انتخاب میکنند و از هرگونه تصمیم بد استخدامی در مرحله اولیه اجتناب میکند.
ظرفیتهای افراد استخدامشدهی جدید را ارزیابی میکند: این آزمونها به سازمان اجازه میدهد تا از توانایی استخدامشدگان اخیر و میزان آموزش لازم برای ارائه بهترین خروجی خود مطلع شود. سازمان می داند که در جلسه آموزشی پس از استقرار، روی کدام حوزه تمرکز کند و از کدام حوزه های خاص اجتناب کند.
اجرا و مدیریت آسان: همه این ارزیابی های شناختی از طریق رایانه انجام می شود که انجام آن بسیار آسان تر خواهد بود. جدای از آن، صرفه جویی در زمان نيز خواهيم داشت زیرا نتایج به زودی اعلام می شود و می توان مراحل بعدی را در اسرع وقت آغاز کرد. نه شرکت و نه نامزد مجبور نیستند روزها منتظر نتایج باشند. همچنین اين روش بسیار ارزان است و در مقایسه با روش هاي سنتي به منابع کمتری نیاز دارد.
قابليت اعتماد: از آنجایی که همه داوطلبان از طریق یک روش ارزیابی می شوند، ارزیابی های شناختی برای استعداد سنجی سازمانی منصفانه و معتبر خواهد بود. از طریق روشهای شفاف گزینش، استخدامکنندگان قادر خواهند بود تصمیمات استخدامی منسجمی را اتخاذ کنند.
جمع بندی و نتيجه گيری
در اين مقاله سعي كرديم به طور خلاصه در مورد استعداد سنجی و ارزيابی شناختی توضيحاتی را خدمت شما ارائه دهيم. با توجه به رشد سريع علم، در آينده اي نه چندان دور شاهد پيشرفت و استفاده بيشتر علوم شناختی در زمينه استعداد سنجی و هدايت تحصيلی و شغلی افراد خواهيم بود. در اين بين والدين دغدغه مند، مديران با هوش و هر فردی كه خودشناسی را زمينه ای برای موفقيت میداند، میتواند با استفاده از خدمات مختلفی که در زمينه استعداد سنجی و ارزيابی علوم شناختی ارائه شده است، خود را يك قدم به موفقيت فردی و گروهی نزديك كند.