تغییر شناختی و انعطافپذیری ذهنی دو مورد از عملکردهای برتر شناختی اساسی در فراشناخت هستند و بخشی از کارکردهای اجرایی ما را تشکیل می دهند. کارکردهای اجرایی بخش مهمی از موفقیت و توسعه مناسب هم در مدرسه و هم در زندگی روزمره هستند. به شما این امکان را می دهد که هدف گذاری کنید، برنامه ریزی کنید و برنامه را اجرا کنید، بر اعمال خود نظارت کنید و رفتار خود را بسته به نتایج اصلاح کنید. انعطافپذیری ذهنی با هوش سیال، استدلال سیال و توانایی حل آسان و کارآمد مسئله مرتبط است. تغییر شناختی مناسب و انعطافپذیری ذهنی به شما امکان میدهد در مورد سایر ایدهها، ارزشها و روشهای تفکر فکر کنید، که به درک دیدگاههای دیگران و ارزشگذاری برای نظرات دیگران کمک میکند. به همین دلیل است که انعطافپذیری ذهنی به شدت با همدلی و تعامل اجتماعی مرتبط است. در این مقاله سعی داریم در مورد تغییر شناختی بیشتر صحبت کنیم.
تغییر شناختی چیست؟
تغییر شناختی توانایی مغز برای انطباق رفتار و افکار شما با رویدادهای جدید، رویداد های در حال تغییر و یا غیرمنتظره است. به عبارت دیگر، تغییر توانایی این است که ببینید کاری که انجام می دهید کارکرد خودش را از دست داده و تغییرات مناسب را برای سازگاری با موقعیت های جدید ایجاد کنید. تغییر شناختی مؤلفه اصلی در انعطاف پذیری شناختی است و به قدری مرتبط است که اغلب به عنوان یک مفهوم اصلی از آن یاد می شود. با این حال، انعطافپذیری شناختی به توانایی سازگاری با تغییر اشاره دارد، در حالی که تغییر شناختی فرآیندی است که سازگاری با تغییر را ممکن میسازد. تغییر شناختی نقش مهمی در یادگیری و حل مسئله دارد. این کارکرد به شما امکان می دهد استراتژی مناسب را انتخاب کنید و آن را برای انطباق با وضعیت در حال تغییری که در آن قرار دارید اجرا کنید. به گرفتن اطلاعات از محیط کمک می کند و به آن به طور انعطاف پذیر و موثر پاسخ می دهد و رفتار شما را با تغییراتی که موقعیت نیاز دارد تنظیم می کند.
ویژگی های فردی با تغییر شناختی قوی ممکن است موارد زیر باشد:
تغییر شناختی خوب به شما این امکان را می دهد که به سرعت با تغییرات یا موقعیت های جدید سازگار شوید.
انعطاف پذیری شناختی به تحمل تغییراتی که ممکن است هنگام حل مشکل یا انجام یک کار رخ دهد کمک می کند. این کارکرد به شما امکان می دهد راه حل های جایگزین ایجاد کنید.
افرادی که دارای تغییر شناختی خوب هستند به راحتی قادر به انتقال از یک فعالیت به فعالیت دیگر هستند و می دانند چگونه در هر موقعیتی به درستی خود را انجام دهند.
آنها می توانند ابعاد مختلفی از واقعیت را بگیرند، از دیدگاه های مختلف ببینند، و روابط پنهان را تشخیص دهند، که به آنها اجازه می دهد به راحتی راه حل های مختلفی برای یک مشکل پیدا کنند.
افراد دارای تغییر شناختی و انعطاف پذیری ذهنی بهتر می توانند خطاها و تغییرات را تحمل کنند، می توانند در مورد یک موقعیت از دیدگاه شخص دیگری فکر کنند و به راحتی می توانند یا محیط سازش پیدا کنند.
توسعه تغییر شناختی و انعطاف پذیری ذهنی
تغییر شناختی، مانند مهارت های زبانی یا حرکتی، یک مهارت شناختی است که نیازمند استفاده از فرآیندهای رشد و بلوغ مغزی است. تغییر شناختی معمولاً تا زمانی که ما 20 ساله میشویم، پس از آموزش کاملاً رشد میکند. انعطاف پذیری شناختی و تغییر به لوب جلوی پیشانی مغز بستگی دارد، که یک ساختار مغزی است که طول می کشد تا بالغ شود. ممکن است متوجه شده باشید که کودکان مستعد بیشکیبایی هستند، وقتی با تغییر روال روتین مواجه میشوند، ناراحت میشوند و تمایل به عصبانیت دارند. همه این رفتارها را می توان با انعطاف پذیری ذهنی ضعیف و تغییر شناختی آنها توضیح داد، زیرا هنوز در مراحل اولیه رشد است و به بلوغ کامل نرسیده اند.
نمونه هایی از تغییر شناختی و انعطاف پذیری ذهنی
از زمانی که از خواب بیدار می شوید تا زمانی که به خواب می روید، تقریباً به طور مداوم از انعطاف پذیری شناختی و تغییر شناختی خود استفاده می کنید. چگونه می توانید تغییرات شناختی را در زندگی روزمره خود مشاهده کنید؟
یک مثال زمانی است که شما برای صرف صبحانه آماده می شوید و متوجه می شوید که شیری باقی نمانده است. چه کار میکنید؟ آیا عصبانی می شوید و بدون غذا به مدرسه یا کار می روید؟ آیا به کافه ای می روی و آنجا غذا می خوری؟ آیا برای صبحانه چیز دیگری دارید؟ تغییر شناختی به شما این امکان را می دهد که زمانی که برنامه اولیه شما با تغییر غیرمنتظره ای تغییر می کند، به گزینه های دیگر فکر کنید.
اگر دوست خوب شما صحبت کردن با شما را متوقف کند، انعطاف پذیری ذهنی به شما کمک می کند تا فکر کنید که چرا ممکن است این اتفاق بیفتد. این به شما امکان می دهد در مورد چیزهایی که اتفاق افتاده فکر کنید و دلیل احتمالی برای اینکه چرا ممکن است با شما صحبت نمی کنند بیابید. اگر بتوانید از دیدگاه دیگران درباره چیزها فکر کنید، به شما کمک می کند خود را در موقعیت آنها قرار دهید و به آنچه ممکن است اتفاق افتاده فکر کنید.
اگر زنگ در را بزنید و کسی در را باز نکند، به جای ادامه دادن به زنگ در خانه خالی، استنباط می کنید که هیچ کس خانه نیست. توانایی درک این موضوع و جستجوی راه حل دیگری نمونه دیگری از انعطاف پذیری ذهنی و تغییر شناختی است. شما شروع به جستجوی راههای دیگر برای برقراری تماس میکنید: با فرد تماس بگیرید تا ببینید کجاست و آیا به زودی برمیگردد یا خیر.
سختی شناختی: انعطاف پذیری شناختی و تغییر شناختی ضعیف
سختی شناختی چیست؟ سختی شناختی نتیجه فقدان انعطاف پذیری ذهنی است. این می تواند به عنوان ناتوانی در تغییر رفتار یا باورها در زمانی که برای رسیدن به هدف شما ناکارآمد هستند، تعریف شود. سختی شناختی می تواند باعث تغییراتی در تنظیم رفتار شود و الگوهای رفتاری ناکارآمد ایجاد کند.
اگر از شما خواسته می شد که کلماتی را که با حرف ع شروع می شوند، بدون اینکه بتوانید از اسم های خاص استفاده کنید، بگویید و تنها کلمه ای که می توانید به آن فکر کنید “علی” بود، دچار سفتی شناختی می شوید، زیرا قادر به انجام آن نیستید. جایگزین هایی برای “علی” ایجاد کنید.
احساسی که این پدیده ایجاد می کند، احساس “گیر افتادن” است، بدون اینکه بتوانید راهی برای خروج پیدا کند. سختی شناختی می تواند عواقب منفی در زندگی روزمره داشته باشد، زیرا ممکن است دریابید که اغلب موقعیت هایی وجود دارد که از شما می خواهد استراتژی ها یا راه حل های جایگزین ایجاد کنید.
درجات مختلفی از انعطاف پذیری یا سختی شناختی وجود دارد. مثال قبلی می تواند درجه شدیدی از سختی شناختی باشد، اما موارد دیگر ممکن است چندان واضح نباشند. با این حال، حتی درجات پایین تر از سختی شناختی احتمالاً زندگی روزمره را مختل می کند (زمانی که کودک برای تغییر موضوعی به موضوع دیگر بدون فراموش کردن اطلاعات قبلی مشکل دارد).
چرا برخی افراد سختی شناختی دارند؟
مغز انسان ثبات را دوست دارد و سعی می کند هر طور که می تواند از بی ثباتی جلوگیری کند. فردی با درجه بالایی از سختی شناختی ممکن است نیاز به تطبیق با تغییر در یک موقعیت خاص داشته باشد، اما نمی تواند رفتار یا طرز تفکر خود را تطبیق دهد. طبیعی است که برای سازگاری با تغییرات مشکل داشته باشید، اما افرادی که تغییر شناختی ضعیفی دارند، زمان بسیار سخت تری نسبت به افراد دیگر خواهند داشت.
درجاماندگی به طور خاص با سختی شناختی مرتبط است، زیرا از تکرار اقداماتی تشکیل شده است که ممکن است در موقعیت های دیگر مؤثر بوده باشند، یا برنامه ریزی شده باشند، اما با وضعیت فعلی کارایی ندارند.
اختلالات یا آسیب شناسی های مرتبط با انعطاف پذیری شناختی و تغییر شناختی ضعیف
یافتن سختی شناختی در میان بسیاری از اختلالات کاملاً رایج است، یا به این دلیل که مستقیماً بر انعطاف پذیری شناختی تأثیر می گذارد یا به این دلیل که عملکردهای مغزی که از انعطاف پذیری شناختی استفاده می کند، تغییر می کنند.
سختی شناختی یا ضعیف شدن تغییر شناختی و انعطاف پذیری ذهنی اغلب مشخصه بسیاری از اختلالات عصب-روانپزشکی است، مانند کودکان خردسال با مشکلات توجه، افرادی که دچار نوعی ضربه مغزی شده اند (تصادف با اتومبیل، سقوط و غیره)، سکته مغزی یا اختلالات پیچیده مانند اختلال کمبود توجه بیش فعال (ADHD)، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD)، اسکیزوفرنی، اختلال طیف اوتیسم (آسپگر و اوتیسم)، اختلالات خوردن (بی اشتهایی عصبی و بولمی عصبی)، افراد مبتلا به اعتیاد و بسیاری دیگر.
افراد مسن اغلب از مشکلات مربوط به تغییر شناختی و انعطاف پذیری ذهنی رنج می برند. افزایش سن در مغز به معنای تغییرات عملکردی و فیزیکی در مغز است که به پردازش و عملکرد شناختی مغز آسیب می رساند.
چگونه انعطاف پذیری شناختی خود را بهبود بخشیم؟
شکی نیست که انعطاف پذیری شناختی انرژی ذهنی می خواهد. به این فکر کنید که رفتن از گفتگو با یک کودک نوپا به گفتگو با یک مدیر چه حسی دارد. ممکن است چند لحظه طول بکشد تا در چارچوب ذهنی درست قرار بگیرید و سبک خود را با مخاطبان مختلف تطبیق دهید. حتی جابجایی بین دو بزرگسال بسته به تفاوت های فردی بین آنها می تواند دشوار باشد.
تمرین انعطاف پذیری شناختی می تواند مسیرهای عصبی جدیدی در مغز شما ایجاد کند و مهارت انعطاف پذیری شناختی شما را بهبود بخشد. این کار تمرین تفکر واگرا و حل خلاقانه مسئله را آسانتر میکند. در اینجا چند راه وجود دارد که میتوانید انعطافپذیری شناختی خود را بهبود بخشید تا بتوانید به شیوهای متفاوت به موقعیتهای سخت نزدیک شوید.
از کار های کوچک شروع کنید
یکی از راههای تمرین انعطافپذیری شناختی، معرفی آن به روشهای کوچک و کم خطر در زندگیتان است. شما می توانید خود را در معرض موقعیت های جدید و زمینه های مختلف قرار دهید بدون اینکه خیلی از محدوده راحتی خود خارج شوید.
در اینجا یک مثال آورده شده است: دفعه بعد که در رستوران مورد علاقه خود یک وعده غذایی سفارش می دهید، به جای اینکه اولین انتخاب خود را سفارش دهید، چیزی از سه وعده غذایی برتر خود انتخاب کنید.
عضلات همدلی خود را تقویت کنید!
درک تجربیات، فرآیندها، روالها و روشهای دیگران همگی به شما کمک میکند انعطافپذیری شناختی ایجاد کنید.این به این دلیل است که به شما کمک می کند از این ذهنیت خارج شوید که راه شما تنها راه است. آیا در تلاش برای ایجاد همدلی خود هستید؟ سعی کنید داستان های تخیلی را بخوانید تا داستانی را از دیدگاه شخص دیگری ببینید.
افکار خود را قطع کرده و هدایت کنید
این تاکتیک برای افرادی است که تمایل دارند با افکار منفی در مورد خود مقابله کنند. فاجعهسازی یک نمایش رایج از سختی شناختی است. در اینجا یک مثال آورده ایم. آیا تا به حال چیزی منفی را تجربه کرده اید و سپس به خودتان بگویید که شکست خورده اید و هرگز چیزی را درست انجام نخواهید داد؟
می توانید فکر کنید که به خاطر یک اشتباه اخراج خواهید شد و هرگز فرصت شغلی دیگری پیدا نمی کنید. در عرض پنج ثانیه، مغز شما به نقطه ای می رسد که فکر کند: “من یک شکست خورده هستم و همیشه خواهم بود.” در این زمان بهتر است با استفاده از تکنیک قطع افکار، آن هارا به سمت مناسب هدایت کنید.
از خود بپرسید چه چیز دیگری ممکن است درست باشد
می توانید این نکته را برای خودتان امتحان کنید. این یک تاکتیک عالی برای مدیران در هنگام تعامل با کارمندان است. اگر یکی از کارمندان شما گیر کرده، ناامید یا کمی سرسخت است، می توانید از این تکنیک استفاده کنید.
از آنها بپرسید: “چه چیز دیگری ممکن است درست باشد؟” مطمئن شوید که این کار را با ملایمت و مهربانی انجام می دهید. این به آنها کمک می کند تا نگاهی گسترده تر به یک موقعیت داشته باشند. آنها را تشویق می کند تا دیدگاه های دیگر را در نظر بگیرند و به گزینه های احتمالی دیگر نگاه کنند.به عنوان مثال، اگر یک کارمند از یک جلسه لغو شده مشتری ناراحت باشد، ممکن است بگوید: «مشتری کنسل کرد، و من شرط می بندم که با رقیب ما قراردد میبندد. می دانستم که باید قیمت آن را متفاوت می گذاشتیم.»
جمع بندی و نتیجه گیری
انعطاف پذیری شناختی که گاهی اوقات به عنوان تغییر شناختی شناخته می شود، به توانایی مغز شما برای سازگاری با رویدادهای جدید، در حال تغییر یا برنامه ریزی نشده مربوط می شود. انعطاف پذیری شناختی نیز توانایی تغییر از یک روش تفکر به روش دیگر است. به این کارکرد تغییر وظیفه نیز می گویند. اینگونه درباره اش فکر کنید. شما بدن خود را برای تغییر جهت تغییر می دهید. شما همچنین برای جلوگیری از خطر، ماشین خود را به یک لاین جدید منتقل می کنید. همچنین می توانید یاد بگیرید که فرآیند تفکر خود را تغییر دهید تا با شرایط موجود سازگارتر شوید. این ها نمونه های بارز انعطاف پذیری شناختی است. انعطاف پذیری شناختی هم در مقیاس خرد و هم در مقیاس کلان در محل کار مهم است. این مساله به شما امکان می دهد چندین مفهوم را به طور همزمان با هم کنار بگذارید و عملکرد شناختی خود را بهبود بخشید. شما از انعطاف پذیری ذهنی و تغییر شناختی استفاده می کنید بدون اینکه متوجه آن باشید. این مساله زمانی اتفاق میافتد که چندوظیفه را همزمان انجام میدهید یا زمانی که از وظیفهای به کار دیگر تغییر شیف میکنید. همچنین زمانی اتفاق میافتد که با افراد دیگر ارتباط برقرار میکنید و از صحبت کردن با یک مشتری به صحبت کردن با همکاران خود میروید. بدون انعطافپذیری ذهنی و تغییر شناختی، نمیتوانید مغز خود را از موقعیتی به موقعیت دیگر تغییر دهید. با تمام این تفاسیر مهم است که این کارکرد را در خود شناخته و پس از سنجش آن، نسبت به تقویت و بهبودش اقدام نماییم.