پرسشنامه خصوصیات اخلاقی

پرسشنامه خصوصیات اخلاقی ابزاری برای ارزیابی ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی افراد استفاده می‌شود. این ابزار یکی از معروف‌ترین پرسشنامه‌های بررسی ویژگی های اخلاقی است که توسط روان‌شناس آمریکایی، رابرت وودورث، طراحی شده است. 

ویژگی های مورد بررسی در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی

این پرسشنامه شامل ۷۶ سوال است و به بررسی هشت ویژگی مختلف می‌پردازد:

1. هیجان‌پذیری: واکنش شدید به محرکات.

عامل هیجان‌پذیری در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث به واکنش‌های شدید فرد به محرکهای مختلف اشاره دارد. افرادی که در این عامل نمره بالایی کسب می‌کنند، معمولاً به تغییرات محیطی و اتفاقات پیرامون خود واکنش‌های احساسی و هیجانی شدیدی نشان می‌دهند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده حساسیت بالای فرد به استرس‌ها و فشارهای روانی باشد و ممکن است در برخی موارد به مشکلاتی مانند اضطراب یا ناتوانی در کنترل هیجانات منجر شود.

2. وسواس: تردید و ترس در تصمیم‌گیری.

عامل وسواس در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث به حالتی اشاره دارد که فرد در تصمیم‌گیری‌ها مردد و سست است و از گرفتن تصمیم ترس دارد. این افراد معمولاً در مواجهه با انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌های روزمره دچار تردید و نگرانی می‌شوند و ممکن است زمان زیادی را صرف بررسی و بازبینی تصمیمات خود کنند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده حساسیت بالای فرد به اشتباهات و نیاز به کنترل و دقت بیشتر در کارها باشد. در برخی موارد، این حالت می‌تواند به اضطراب و استرس منجر شود و عملکرد روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

3. گوشه‌گیری: دوری از جامعه و ترجیح تنهایی.

 این عامل به تمایل فرد به دوری از جامعه و ترجیح تنهایی اشاره دارد. افرادی که در این عامل نمره بالایی کسب می‌کنند، معمولاً از تعاملات اجتماعی اجتناب می‌کنند و ممکن است احساس انزوا و تنهایی کنند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده عدم تمایل فرد به شرکت در فعالیت‌های گروهی و اجتماعی باشد و ممکن است به مشکلاتی مانند افسردگی یا اضطراب اجتماعی منجر شود.

4. پارانوئید: سوء ظن و بدبینی.

عامل پارانوئید در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث به سوء ظن و بدبینی فرد نسبت به دیگران اشاره دارد. افرادی که در این عامل نمره بالایی کسب می‌کنند، معمولاً احساس می‌کنند که دیگران قصد آزار و اذیت آن‌ها را دارند و به سختی به دیگران اعتماد می‌کنند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده حساسیت بالای فرد به تهدیدات واقعی یا خیالی باشد و ممکن است به مشکلاتی مانند اضطراب و استرس منجر شود.

5. افسردگی: احساس بیماری و بریدن از اطرافیان.

عامل افسردگی در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث به احساس بریدن از اطرافیان و تجربه بیماری‌های شدید روانی اشاره دارد. افرادی که در این عامل نمره بالایی کسب می‌کنند، ممکن است احساس ناامیدی، بی‌ارزشی و بی‌انگیزگی کنند و گاهی اوقات به گریه بیفتند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات عاطفی و روانی عمیق‌تری باشد که نیاز به توجه و درمان دارند. افراد با نمره بالا در این عامل ممکن است از فعالیت‌های اجتماعی کناره‌گیری کنند و احساس کنند که نمی‌توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند.

6. پرخاشگری: عدم کنترل در مقابل هیجانات.

عامل پرخاشگری در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث به عدم کنترل فرد در مقابل هیجانات و تمایل به رفتارهای تهاجمی اشاره دارد. افرادی که در این عامل نمره بالایی کسب می‌کنند، معمولاً به سرعت عصبانی می‌شوند و واکنش‌های تند و خشنی نشان می‌دهند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی در کنترل هیجانات و تمایل به واکنش‌های فوری و بدون فکر باشد. چنین افرادی ممکن است در مواجهه با موقعیت‌های استرس‌زا یا تحریک‌کننده، به جای استفاده از روش‌های آرامش‌بخش، به رفتارهای تهاجمی و پرخاشگرانه روی آورند.

7. بی‌قراری: ناتوانی در ماندن در یک مکان مشخص.

عامل بی‌قراری در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث به ناتوانی فرد در ماندن در یک مکان مشخص و تمایل به حرکت و تغییر مداوم اشاره دارد. افرادی که در این عامل نمره بالایی کسب می‌کنند، معمولاً دائماً دلشوره دارند و به سختی می‌توانند تمرکز کنند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده ناآرامی ذهنی و نیاز به فعالیت مداوم باشد. چنین افرادی ممکن است در محیط‌های ثابت و بدون تغییر احساس ناراحتی کنند و به دنبال تنوع و تغییر باشند.

8. تمایلات ضد اجتماعی: مخالفت با قوانین و مقررات اجتماعی.

عامل تمایلات ضد اجتماعی در پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث به مخالفت و ستیز فرد با قوانین و مقررات اجتماعی اشاره دارد. افرادی که در این عامل نمره بالایی کسب می‌کنند، معمولاً تمایل دارند از قوانین و هنجارهای اجتماعی پیروی نکنند و ممکن است به رفتارهای غیرقانونی و ناهنجار روی آورند.

این ویژگی می‌تواند نشان‌دهنده تمایل فرد به رفتارهای ضد اجتماعی و عدم پذیرش قواعد و مقررات جامعه باشد. چنین افرادی ممکن است در محیط‌های اجتماعی دچار مشکلاتی شوند و به دلیل رفتارهای ناهنجار خود، با دیگران درگیر شوند.

این پرسشنامه برای سنین ۱۲ تا ۱۶ سال طراحی شده است، اما می‌توان با احتیاط آن را برای کودکان ۱۰ تا ۱۲ و ۱۶ تا ۱۸ سال نیز استفاده کرد.

تاریخچه پرسشنامه خصوصیات اخلاقی وودورث

آزمون های خصوصیات اخلاقی و شخصیت‌شناسی از زمان‌های قدیم مورد توجه بوده‌اند. در یونان باستان، فیلسوفانی مانند افلاطون و ارسطو به مطالعه خصوصیات اخلاقی و شخصیت انسان‌ها پرداختند. اما تست‌های مدرن شخصیت‌شناسی و خصوصیات اخلاقی در قرن بیستم توسعه یافتند.

یکی از اولین تست‌های مدرن، پرسشنامه خصوصیات اخلاقی 6وودورث بود که در سال ۱۹۱۷ توسط رابرت وودورث طراحی شد. این پرسشنامه برای ارزیابی سربازان در جنگ جهانی اول استفاده می‌شد تا افرادی که ممکن است دچار مشکلات روانی شوند، شناسایی شوند.

در دهه‌های بعد، تست‌های مختلفی توسعه یافتند که هر کدام به بررسی جنبه‌های مختلف شخصیت و خصوصیات اخلاقی پرداختند. از جمله این تست‌ها می‌توان به تست مایرز-بریگز (MBTI) و تست پنج عامل بزرگ (Big Five) اشاره کرد.