معرفی بهترین کلاس خوشنویسی تهران

اهمیت هنر خوشنویسی در ایران

قبل از دوران اسلامی در ایران، خط پهلوی، اوستایی و میخی رواج داشت اما با ورود اسلام به ایران و پذیرش آن از سوی ایرانیان، الفبای عربی جای خطوط قبلی را گرفت. اما خوشنویسی خط الفبای فارسی در میان هنرمندان ایرانی به چنان مرتبه‌ای از کمال و تعالی رسید که نقطه اوج هنرنمایی آنها در عرصه خط و خوشنویسی شد و حتی تبدیل به هنری مقدس گردید.

در اوایل تسلط حاکمان اسلامی بر ایران، خوشنویسی خط نسخ برای نوشتن و هنرنمایی رواج داشت، اما رفته رفته و در طول تاریخ، خوشنویسان در ایران شیوه‌های خاص خود مانند نستعلیق، شکسته نستعلیق و … را در این هنر ابداع کردند و خوشنویسی را به اوج کمال رساندند.

انواع خوشنویسی خط

خوشنویسی خط کوفی

خط کوفی اولین خطی است که برای کتابت و تزئین کلام وحی به کار رفت. ایرانیان نیز با پذیرش اسلام این خط را در نگارش قرآن به کار گرفتند و به شیوه‌ای خاص دست یافتند که بعدها به نام کوفی شهرت یافت. خط کوفی انواع مختلفی دارد چون: کوفی تزئینی، کوفی مشرقی، کوفی مغربی، کوفی معقلی و… .

خوشنویسی خط کوفی معقلی (بنایی)

از این خط در کتابت استفاده نمی‌شود و صرفا نوعی خط تزئینی است. کوفی معقلی بر دیوارهای بلند با آجر یا کاشی، توسط معماران و بناها اجرا می‌شود. طراحی این خط بر اساس صفحه شطرنج است.

اما از آنجا که در خط کوفی دشواری خوانش برای ایرانیان و دیگر مسلمانان وجود داشت، شخصی به نام «ابن مقله بیضاوی شیرازی» دست به ابداع شش نوع خط تازه از خط کوفی زد: محقق (برای ثبت قصاید و اشعار)، ریحان یا ریحانی (برای کتابت مصاحف و ادعیه)، نسخ (برای کتابت تفاسیر و احادیث)، ثلث (برای برای کتیبه نگاری و اقلام درشت)، توقیع (برای تحریر فرمان و منشور)، رقاع (برای مکاتبات و مراسلات).

خوشنویسی خط تعلیق

می‌توان گفت که این خط، اولین خط خوشنویسی در ایران و برگرفته از رقاع و توقیع است. در این خط کلمات و حروف یکنواخت نیستند، یعنی گاه ریز و گاه درشت نوشته می‌شوند و هرچه به انتهای سطر نزدیک می‌شویم از بار ترافیکی کلمات کاسته می‌شود.

خوشنویسی خط شکسته تعلیق

نیاز به تندنویسی موجب شد که حروف و کلمات در خط تعلیق به صورت تو در تو و پیوسته نوشته و در نتیجه سرعت نوشتن زیاد شود. به این مرحله از تحول خوشنویسی، شکسته تعلیق می‌گویند.

خوشنویسی خط نستعلیق

این خط کامل‌ترین و معروف‌ترین خط ایرانی است. با ابداع این خط، تعلیق کاربرد خود را از دست داد. نستعلیق در نیمه دوم قرن هشتم ه.ق از ترکیب دو خط نسخ و تعلیق توسط «میرعلی تبریزی» به دست آمد. این خط از نظم، اعتدال، متانت و دایره‌های ظریف و موزون برخوردار است و بدین جهت آن را “عروس خطوط اسلامی” نامیدند. یکی از ویژگی‌های نستعلیق زیبایی و هماهنگی بسیار زیاد حروف و کلمات آن است.

خوشنویسی خط شکسته نستعلیق

این خط در نتیجه تندنویسی خط نستعلیق که به صورت شکسته و پیوسته نوشته می‌شد، بوجود آمد. حرکات قلم در این خط آزاد، راحت و سریع است، به همین دلیل برای نوشتن اشعار و مضامین عرفانی، روحانی، شاعرانه و احساسی مناسب است. در این خط گاهی اوقات حروف در هم تداخل پیدا می‌کنند و کلمات فرم و زیبایی خاصی به خود می‌گیرند.

از انواع خطوط دیگری که وجود دارد، می‌توان به خط دیوانی، رقعه، طغرا، مثنی، معما، مسلسل و … اشاره کرد.